Page 30 - 2023年11月《高棉》
P. 30

高棉视点|     B½t’manBiess





                          ៀ
                          ំ
                                                   ំ
                        ា
                     “ដែម្ម ខិឮថ្នាប់ងក្រុប់ុសទេឡុើងឋានៈទេ�ើយ ខិ និង ជំជំឺ សប់ាយចំិតខាំងណាស់។ ដែម្មាម្មិនបាចំ់ឱ្យយទេគួយ�អំវាានម្ម�ទេទីៀត

                                                                                               ី
                                                                    ត
                                                                     ូ
                                                   ៀ
                                                                                                  ់
                                                         ូ
                                                   ុ
                          ុ
                                                    ី
                  ទេទី ទី�ទេក្រុប់ចំ�។ ខិ និង ជំជំឺ ហា��ចំជាប់�សដែ�លចា�ទេចំញពី�ើង ទេធសម្មី�ទេ�ទេលទីឹ��ីម្មិនធាប់សាល់ មានដែតចំត ត
                                                                ី
                                     ូ
                           ុ
                                ំ
                                ៀ
                                             ូ
                      ុ
                                            ់
                          ើ
                                                                                 ើ
                                                                      ើ
                                                                                                       ិ
                                                                                             គ
                                                                                           ់
                                                                                         ូ
                                                                      ើ
                                ុ
                                                                          ុ
                                                                  ូ
                  ម្មួយដែ�លន�ក្រុគួួសារ។  ពីិតដែម្មនដែតការរសទេ�មានការលំបា�ទេក្រុចំើន  ដែតមានអាហារញាំ  ទេ�ើយមានទេខាអាវទេសូ��ពា� ់
                           ឹ
                                                 ់
                                                                                 ុ
                                ុ
                                                                                                     ូ
                                                                                               ឹ
                                                          ើ
                  ដែម្មា  និងប់ងក្រុប់ុស�ំក្រុពីួយអំ។  ម្មិន�ឹងថ្នាទេពីលណាទេទីប់អាចំទេ�ដែ�ទាំំដែម្មាបាន  គួិតពីីទេរឿងទេន�  ខិៀំក្រុស�់ទី�ដែភិុ�ភាម្មៗ
                                      ី
                                                                                         ុ
                                                ំ
                                                                 ា
                  សងឹឹម្មថ្នាដែម្មាអាចំដែ�ទាំំខិូនឱ្យយបានលា។ ខិៀឱ្យយ ចាវ ទេម្មាងតឺ និង មា �វហៃ� ជំួយយ�ក្រុ�ណាតខិូ�ឱ្យយដែម្មា”។
                                                                                     ់
                                                ុ
                                    ួ
                                                                                                       ឺ
                                                                                            ——ចាវ យសន
                                                                                                       ុ
                                                                                                     ី
                                                                                             ់
                                 ុ
                                                                                  ុ
                   ជាង  ១០០០  ឆ្នាំម្មន  ទេ�សម្មយរជំជកាលថ្នាង(ឆ្នាំ ុ  ទេ�សម្មយទេសតចំថ្នាងហៃ�ជំង ទេសតចំក្រុ�ញកាវឆ្នាងបានកាត់-
                                            ័
                                                                     ័
                                   ុ
                                   ុ
                                     ់
                                                                 ត
                                                                                   ូ
                                                                    ូ
                                                                   ់
                                                   ឺ
                                                                                            ត
                                        ម
                                                  ុ
                                                 ី
                ៦១៨-ឆ្នាំ៨០៧)  ក្រុប់ុសមា�ទេឈា�  ចាវ  យសន  សរទេសរ  ផ្កាចំនវទីំនា�់ទីំនងរវាងភិម្មិភាគួ�ណាលចំិន  និងភាគួ
                      ុ
                                   ា
                                                         ូ
                                                                                  ់
                                                                                      ិ
                                            ឺ
                                          ត
                                            ុ
                                                                                        ជ
                                                                                                  ូ
                   ុ
                សប់ក្រុតទេន�ទេ�ក្រុ�ុងលួយ៉ាងហៃនទេខិត�ណាន  ទេ�ើម្មីីទេផ្លូៀើជំន  ខាងលចំ ទេ�ើម្មីកាន់កាប់ពាណ៍ជំ�ម្មម�ម្មផ្លូូវសក្រុត។
                  ំ
                                                                     ិ
                                                                           ី
                                                                                               ូ
                                   ា
                              ់
                                                                                             ុ
                                                ុ
                                            ុ
                មាយ�ត់ដែ�លរសទេ�ទីីឆ្នាយ។  ក្រុប់ជំំផ្លូុរប់រាណ៍  អាសថ្នា  ទេ�គួ.សឆ្នាំ៦៤០  ទេសតចំថ្នាងហៃ�ជំងប់ញ្ចាឱ្យយទីពីទេ�
                                                                                                  ជ
                                                                                                      ័
                 ត
                                                                           ុ
                                             ូ
                ណា  មានទី�ំងសតទេ�ភាគួអាទេគួុយ៍ក្រុ�ុងធលហាន  តប់ន ់  ប់ស្ត្ងាប់ក្រុ�ុងកាវឆ្នាង។  រាជំវងសកាវឆ្នាងក្រុតូវបានប់ងខំឱ្យយទេ�
                                                ូ
                              ិ
                                                    ើ
                              ិ
                                                                   ើ
                                                        ំ
                         ី
                                                  ូ
                           ័
                                                                  ់
                                                                              ត
                      ាុ
                                                                      ូ
                                                                                            ី
                                                                                              ុ
                              ុ
                សើយ័តអំយ�គរ សនជាំង ក្រុប់ទេទីសចំិន ដែ�លជាផ្លូុរពីលរ� ឋ  រសទេ�ភិម្មិភាគួ�ណាលចំិន។ ចាវ យសន ដែ�លក្រុប់ដែ�ល
                                                                                              ឺ
                              ី
                                                     ូ
                                                                                    ៏
                �ងក្រុ�ុងប់រាណ៍កាវឆ្នាង។ ផ្លូរមាយរប់ស់ទេលា� ចាវ យសុឺន  ជាអំុ�ប់ទេក្រុម្មើរប់សពី�ទេគួ �ក្រុតូវនាំទេ�ក្រុ�ុងលួយ៉ាង។
                                                                                                    ា
                       ុ
                                    ុ
                                                                              ួ
                 ុ
                                                        ី
                                      ត
                                                                             ់
                                    ូ
                 ុ
                              ំ
                                                   ា
                               ុ
                សតទេ�ទីីទេន�។ សប់ក្រុតទេន�ក្រុតូវបានដែ�រ�ាយ៉ាងលាទេ�យ  �ងនាម្មជាជំននិរទេទីសខិូន  ចាវ  យសន  បានជំប់នឹង
                                                                                               ឺ
                                                                                             ី
                  ិ
                                                                                               ុ
                                                                    ុ
                  ិ
                                                                                                      ួ
                                                                    ុ
                                                                                     ួ
                                                     ូ
                 ត
                                ុ
                                                       ូ
                                                         ើ
                                ឺ
                                           ា
                              ី
                                                                                                   ំ
                                                                                        ា
                មាយរប់ស់ ចាវ យសន។ ក្រុ�ុងលួយ៉ាង និងក្រុ�ុងធលហាន  ការលំបា�ជាទេក្រុចំើនទេ�ក្រុ�ុងលួយ៉ាង។  �ម្មសប់ក្រុតដែ�ល
                                                                                                    ុ
                                                                             ត
                                                                          ូ
                                      ី
                មានចំមាយជាង  ៣០០០  គួឡុដែម្មាក្រុត  ទេតទេ�តអំើបានជា  �ត់សរទេសរជំនមាយ   ទេយើងម្មិនអាចំ�ឹងពីីការងាររប់ស ់
                                                     ី
                                                    ុ
                      ា
                                                ើ
                                        ូ
                               ើ
                ចាវ យសុឺន បានទេធចំំណា�ក្រុស� ទេ�ើយទេ�រសទេ�ទីឆ្នាយ  �ត់ទេទី។  ដែតទេយើងបានទេឃុំើញថ្នា  �តម្មិនបាននយ៉ាយពីី
                               ើ
                                                   ់
                                                       ី
                                                        ា
                                       ុ
                                                                                             ់
                                                                                                    ិ
                     ី
                                                                                                        ់
                                                                         ់
                         ់
                                                                                           ិ
                ពីីមាយរប់ស�ត់?                                 ការងាររប់សខិន   ទេ�ើយក្រុ�នដែតនយ៉ាយថ្នាការរសទេ�
                                                                                        ់
                                                                           ូ
                   ត
                                                                          ួ
                                                                                                   ូ
                                                                                                      ត
                                                                                                ុ
                       ិ
                                                  ី
                                                                  ុ
                                                                 ំ
                   ទេប់នយ៉ាយអំពីីទេជាគួវាសនារប់ស់  ចាវ  យសន  គួួរដែត  �ពីងមានភាពីក្រុប់ទេសើរទេឡុើង ដែ�លអាចំទេផ្លូៀើលយជំនមាយ។
                                                    ុ
                                                    ឺ
                     ើ
                             ំ
                                                                                      ា
                       ី
                                                                                                      ុ
                                                                                                    ំ
                                                                                                         ូ
                               ើ
                                     ់
                                               ុ
                នយ៉ាយពីក្រុស��ទេណ៍តរប់ស�ត់ គួឺក្រុ�ុងប់រាណ៍ កាវឆ្នាង។  ទេក្រុកាយពីីទេ�រសទេ�ក្រុ�ុងលួយ៉ាង  �ត់សរទេសរសប់ក្រុតជំន
                            ំ
                          ុ
                                                                           ់
                 ិ
                            ុ
                                                                             ់
                                                                                                   ំ
                                                                       ឹ
                                                  ូ
                                       ់
                កាវឆ្នាងជាក្រុ�ុងប់រាណ៍�សំខានម្មួយ�ម្មផ្លូវសក្រុតប់រាណ៍។  មាយជាញ�ញាប់។  ពីិតដែម្មនដែត�ត់សរទេសរសប់ក្រុតដែ�ល
                                                                                                    ុ
                                                                 ត
                                               ូ
                                  ៏
                                                     ុ
                                               ូ
                                                                                           ៏
                                                                                             ាុ
                                                                                       ុ
                                                               មានខិូឹម្មសារក្រុប់ហា�ក្រុប់ដែ�ល�  �ប់ដែនតវាអាចំប់ងាញពីី
                                                                                                      ា
                                                                               ់
                                                               ការន�រពីៀ�ក្រុគួួសារ   និងភាពីជំរចំត�ងការរសទេ�រប់ស ់
                                                                                            ់
                                                                                             ុ
                                                                                        ូ
                                                                   ឹ
                                                                                                    ់
                                                                                             ុ
                                                               �ត់។
                                                                   ទេក្រុកាយម្ម�   ក្រុប់ដែ�ល�ត់អាចំទីទីួលបានឱ្យកាស
                                                                     ់
                                                                             ំ
                                                               ក្រុតឡុប់ទេ�ក្រុស��ទេណ៍តវ ិ ញ។
                                                                          ុ
                                                                                ើ
                 ូ
                               ង
                                    ឈី
                                 ទេសតចំ
                 ប់ស
                               ុ
                               ុ
                                ផ្លូុ
                     ទាំ
                                 រ
                    ន
                 ូ រ
                                        ុ
                    ូ
                                        ឺ�
                                        ុ
                          ិង
                 រប់សនទាំហាន និងទេស��ងផ្លូុរទេសតចំឈីីនសឺ�ួង
                                         ួង
                                      ន
                           ទេស��
                      ហាន
                                      ី
                         ន
                    ូ
                                       ស
                               ុ
                                 ូ
                                 ូ
                               ុ
                 秦始皇陵兵马俑  CFP 图
                 秦始皇陵兵马俑  CFP 图
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35