Page 10 - 2022年9月《高棉》

高棉视点｜ B½t’manBiess

ក្របឃើទស្ស�មពជា ជាក្របឃើទស្ស�ស្ស�មស្តែបបក្របបៃ�ណៈ។
ក្របឃើទស្ស�មព ជា ជា ក្របឃើទស្ស�ស្ស �ម ម ស្តែប ប ក្របបៃ � ណៈ � � ។ ទាំងផ្លូ�ត្តផ្លូ��ស្ស�មម ម ឃើដ្ដីើ ម ី� នា ម �នុ ូ វ ូ ផ្លូ�ក្របឃើយ៉ាជំនុ ៍ ៍
ំ
ង
ិ
�ម
ម
ំ
ផ្លូ�
ិ
ិ
ិ
ិ
ិ
ទា
ឃើដ្ដីើមី�នាំម�នុវផ្លូ�ក្របឃើយ៉ាជំនុ
ត្តផ្លូ��ស្ស
ុ
ុ
នុ
ួ
់
រ"។
ត្ត
ក្រប
ឃើ
ួ
ស្តែ
ម
នុ
់
យ
់
់
់
ូ
ង
ូ
��
ដ្ដី
�
រ
ង
ក្រ
់
ំ
ម
ទ
�
ិ
ិ
ំ
ំ
ខា
ក្រ
ស្ស
៏
ដ្ដី
ច្ចើ
នុ
៏
ជា
គូ
ម
�
ស្ស
ម
់ស្តែ
ម
ច
�
ច
�
�
�
ជា
�ស្ស�មគូជាស្សស្សរក្រទងដ្ដីស្សខានុមយបៃនុឃើស្សដ្ដី�ច្ច�មជា។ ជា�់ស្តែស្សតងកានុស្តែត្តឃើក្រច្ចើនុដ្ដី�ក្របជាជំនុទាំង��រ"។
ជា
ព
ជា
ព
ជំនុទា
។
ស្ស
ស្ស
ង
�
ដ្ដី
កា
បៃ
នុ
ស្ស
ឃើ
ិ
ឋ
ច្ច
ស្សត
ឋ
ិ
ុ
ុ
�ា ងនាមជា ក្របឃើទស្ស�ស្ស �ម ម ម ដ្ដី ស្ស ំខា នុ ម ួយ ចា ប ់ ់ � ង �� ការ �ម� ៗ ឃើនុ ះ ក្រ� ស្ស ួង �ស្ស ិ ិ �ម ម រ ុ ុ កា ខ ខ ក្រប មា ញ ់ ់ នុ ិង ឃើនុស្ថា ទ
�ាងនាមជាក្របឃើទស្ស�ស្ស�មដ្ដីស្សំខានុមួយ ចាប�ំង��ការ
ំ
់
់
�ម�ៗឃើនុះ ក្រ�ស្សួង�ស្ស�មម រកាក្របមាញ នុិងឃើនុស្ថាទ
៏
ិ
៏
ិ
ុ
ុ
ួ
បឃើងៀើត្តស្ថាធារណៈរដ្ដីក្របជាមានុត្តច្ចនុម� ក្របឃើទស្សច្ចនុបានុ
�មពជាបានុក្របកាស្សថា នុឹងរួមស្សហ៊ឺការគ្នាជាមួយក្រ�ស្សួង
ិ
ិ
ប ឃើងៀើ ត្តស្ថា ធារ ណៈ រ ដ្ដី ឋ ឋ ក្រប ជាមា នុ ត្តច្ច ិ នុ ម � ក្របឃើទស្សច្ច ិ នុ បា នុ �មព ជាបា នុក្រប កា ស្ស ថា នុ ឹង រ ម ស្សហ៊ឺ ការគ្នា ា ា ជា ម ួយក្រ� ស្ស ួង
ិ
ិ
ុ
ុ
ង
ស្តែក្រប
�ស្ស�មច្ចនុ�ាងការបឃើងៀើត្តក្រ�ុមការង្ហារ ឃើដ្ដីើមី�រួមគ្នាឃើរៀបច្ច
ិ
ម
ឃើដ្ដីើមី�ឃើធវើឱ្យយក្របឃើស្សើរឃើ�ើងនុវទឃើនុើប�ម
ិ
ំ
ំ
ម
ិ
ង
ត្តខ្ព
ក្រប
ិ
ឹ
ឹ
ខ្ពត្តខ្ពក្របងស្តែក្របង ឃើដ្ដីើ ម ី� ឃើធវើ ឱ្យយ ក្របឃើស្ស ើរ ឃើ �ើង នុ ូ ូ វ ទ ឃើនុ ើប �ម ម ម �ស្ស ិ �ម ច្ច នុ�ា ុ ុ ងការប ឃើងៀើ ត្តក្រ �ុមការ ង្ហា រ ឃើដ្ដីើ ម ី� រ មគ្នា ា ា ឃើរ ៀប ច្ច ំ ំ
ំ
ំ
ួ
ិ ខ្ព
ម
�
ទ
ស្ស
ជា
ព
ព
ម
។
ឃើ
ស្ស
នុ
ម
ំ
ំ
ម
់
ិ
់
ឌ្ឍ
ិ
ិ
ឃើ
ិ
ំ
វ
អ
ម
ិ
កា
រ
ភិ
រ
�
ឍ
�
នុ
ើ
ប
ផ្លូ
ើ
�
ម
�
អ
ប
រ
ំ
ខ
ំ
�ស្ស ិ �ម ម។ �� ខ្ពណៈ ឌ ឌ � ដ្ដី ុ ុ ះក្រស្សឃើដ្ដី ៀងគ្នា ា ា ទ�ផ្លូ ារ នុ ិងប ឃើច្ចច� - ស្តែ ស្តែផ្លូនុការឃើមអ�ការអភិវឌ្ឍឍទឃើនុប�ម�ស្ស�មរបស្ស�មជា។
ម
ខ
កា
�ស្ស�មម។ ��ខ្ពណៈ�ំដ្ដីះក្រស្សឃើដ្ដីៀងគ្នា ទ�ផ្លូារ នុិងបឃើច្ចច�-
�
ម
�
ុ
ុ
វ ិ ទ ា ឃើផ្លូស ងៗគ្នា ា ា បា នុឃើធវើ ឱ្យយ � ិច្ចច ស្សហ៊ឺក្របត្ត ិប ត្តតិ ការ �ស្ស ិ �ម ម ម ស្តែផ្លូនុការឃើមឃើនុះ នុឹងឃើធវើការ�នុត្តយឃើ�ើវ ិ ស្ស័យឧស្សាហ៊ឺ�ម ម ម
�ើ ិ
ត្ត
ស្ស
ឹង
ឃើមឃើនុ
វ
ិ
ា
ស្ស
ស្តែផ្លូនុ
័យឧ
យ
�
ឃើធវើ
ឃើ
ិ
ិ
នុ
ការ
ិ
ការ
ិ
ហ៊ឺ�ម
បានុឃើធវើឱ្យយ�ិច្ចចស្សហ៊ឺក្របត្តិបត្តតិការ�ស្ស�ម
វ ិ ទាឃើផ្លូសងៗគ្នា
នុ
ះ
ដ្ដីំ
-
វ
យ
វ
ឃើស្សស្ស

ិ ច្ច
ស្ថា
�មព
ូវ
ឃើ
អា
នុ
ិ
ឃើពាត្ត
ិ

ិ
�
�
ុ
ជា
ឃើច្ច�
ូ ដ្ដី
យ
ូ
ច្ចនុះ
ុ
ណៈស្សមីត្តតិ�
ច្ច
ូ
ម

ម�
ង
នុគូ
ជាមា
ស្តែនុា
ច្ចនុ-�មពជាមានុគូណៈស្សមីត្តតិ�ឃើស្សស្ស អាច្ចបឃើ�ញបស្តែនុាម ដ្ដីច្ចជា ក្រស្សូវ ឃើពាត្ត ឃើ�ស្ស ដ្ដីំ�ងម� ឃើច្ច� ស្ថាយ ស្ថាយច្ចនុះ� �
ូ

ំ
ឃើ
ំ
វ
ស្ស
ច្ចប
ូ
ូ
វ
ក្រស្ស
�ញប
ស្ថា

ូ
ូ
ុ
ុ
ស្ថាច្ច់ នុិងវារ�វបី�មមជាឃើដ្ដីើម ឃើហ៊ឺើយនុឹងឃើផ្លាត្តស្សំខានុឃើ�ឃើ�
នុ
ត
ង។
ត
៏
ធ
ឃើធ
ា គ្នា
ា
៏
ុ
ុ
ស្សកា
ំ
��ដ្ដី
គ្នាយ៉ាង�ាក្របឃើស្សើរ នុិងក្រប�បឃើ�យស្សកានុ��ដ្ដីធំឃើធង។ ស្ថាច្ច ់ នុ ិងវា រ វ � បី�ម មជា ឃើដ្ដីើ ម ឃើហ៊ឺ ើយ នុ ឹង ឃើផ្លា ត ត ត្តស្ស ំខា នុ ់ ់ ឃើ � ឃើ � ើ ើ
ា
ក្របឃើស្ស
នុ
ុ
យ៉ា
�យ
ុ
ិង
�
ឃើ
ង
ប
ក្រប�
ើរ
ះ ិ
ើ
ូ
ុ
ំ
ុ

ា
ា
�ា
ារ
ក្រ
ច្ច
ហ៊ឺ
�ាងរយៈឃើ��បនានុឆ្នាំច្ចងឃើក្រកាយឃើនុះ វ ិ ស្ថា�ភា�បៃនុ�ិច្ចច ការផ្លូារភាបអា�ផ្លូ�ត្ត ក្រ�ុមហ៊ឺនុឯ�ជំនុ នុិងទ�ផ្លូារឃើ��
ភា
ុម
ៈ
ុ
�
�ជំនុ
ផ្លូ
ុ
�បៃនុ�
ុ
ម
នា
�
ឆ្នា
ារ
ឃើ
ើ
ម
�
នុ
�ផ្លូ
ះ
ះ
ទ
�
នុ
ងរ
ិច្ចច
ា�ផ្លូ�
ការ
ិង
ឃើនុ
់
អ
ឃើ
់
យ
ឯ
ប

ិ
ត្ត
ិ
វ
យ
ុ
ូ
ុ
ង
ស្ថា�
�ប
នុ
ឃើក្រកា
ភា
ុ
ុ
ុ
�ម
ះ
ិង
ំ
�
ុ
នុ
ុ

ដ្ដី
់
�
់
�
ូ
ូ
វ

ណៈ
ុ
រ
�ា
ភា
គូ
ុ
ងការ
ស្ស
�
ភា
់
ត្តាិ
ព
ព
ស្ស
ស្ស
់
ុ
ង
វ
ត
ត
ុ
នុ
ត
ិ
ស្សហ៊ឺក្របត្តិបត្តការ�ស្ស�មមរវាងក្របឃើទស្សច្ចនុ នុិង�មជាបានុ
ិ
ព
ិ
ស្សហ៊ឺក្របត្ត ិប ត្ត ត ិ ការ �ស្ស ិ �ម មរវាង ក្របឃើទស្សច្ច ិ នុ នុ ិង �ម ព ជាបា នុ �មស្សនុវគូណៈភា� ស្សវត្តាិភា� នុិងស្សង�រ�ាងការ�ំដ្ដីះ
ុ
ុ
ុ
ុ
ឃើដ្ដីើ
់
ើ
អ
ត្តក្រម
ឃើវច្ច
ើ
�
ា�ឃើក្រប
ូវការរប
់
ម
ប
�
ំ
ំ
ិង
ី
ច
ុ
ា
់

ា
ច
នុ
ខ្ព
ស្ស
នុិង��ងរ��ច្ចឃើក្រមនុកានុស្តែត្តឆ្នាបរហ៊ឺស្ស ឃើហ៊ឺើយមានុអត្តានុ័យ
ឃើ
ើ
នុ ិង � � ុ ង រ �ច្ចឃើក្រម នុ កា នុ ់ ស្តែត្តឆ្នាប ់ រ ់ ហ៊ឺ ័ ័ ស្ស ឃើហ៊ឺ ើយមា នុ អ ត្ត ានុ ័យ ស្តែ�បៃច្ច នុិងឃើវច្ចខ្ពប ឃើដ្ដីើមីបឃើ�ញត្តក្រមូវការរបស្សអា�ឃើក្របក្របាស្ស ់ ់
ើ
ំ
ប
�ញ
ស្តែ
�
ំ
់
់
�
បៃច្ច

ក្របាស្ស
កានុស្តែត្តស្សជំឃើក្រ�ឃើ�យស្សឃើក្រមច្ចបានុនុវទដ្ដីឋភា� "ផ្លារ��ស្សះ
កា នុ ស្តែត្តស្ស ុ � ុ � ជំឃើក្រ � ឃើ �យ ស្សឃើក្រមច្ច បា នុនុ ូ វ ូ ទ ដ្ដី ឋភា � " ផ្លា ៀ ៀ រ �ស្ស ះ ះ ះ �ា ង នុ ិង ឃើក្រ � ក្របឃើទស្ស�មព ជា។ ជា ម ួយគ្នា ា ា ឃើនុ ះ ក្រ� ស្ស ួង
់
�ាង នុិងឃើក្រ�ក្របឃើទស្ស�មពជា។ ជាមួយគ្នាឃើនុះ ក្រ�ស្សួង
់
ិ
�
ិ
ុ
ុ
ុ
ុ
ុ
ុ
�ញ
ង"។
ស្ថាយពាស្សឃើ�ញទ��ស្តែនុូង"។ �ស្ស �ម ម នុ ិង ជំនុ បទ បៃនុស្ថា ធារ ណៈ រ ដ្ដី ឋ ក្រប ជាមា នុ ិ ត្តច្ច ិ ិ នុ បា នុ
ឋ
�ស្ស�មម នុិងជំនុបទបៃនុស្ថាធារណៈរដ្ដីក្របជាមានុត្តច្ចនុ បានុ
ស្សឃើ
ះ
ទ��ស្តែនុូ
ះ
ិ
ិ
ស្ថា
យពា
ិ
ដ្ដីំ
ជំំ

ស្តែខ្ព
អា�
�
៍
៍
�
ូ
រ
ឧ
ូ
ង
ងទ
ហ៊ឺ
��
ឃើដ្ដីើមី�ជំួយដ្ដី�គូឃើក្រមាងអ��
កា
ណៈ
�បៃ
ប
នាញ
ា
នុក្រ
ញ្ច
ះ
ះ
២០២១
ំ
៧
ា
�ុម
ំ
ំ
ទា
ស្ស
ភា
�
ឆ្នា
ឧទាហ៊ឺរណៈ កា���បៃ�ងទ៧ ស្តែខ្ពឧស្សភា ឆ្នាំ២០២១ បញ្ចនុក្រ�ុមអា�ជំំនាញដ្ដីំបង ឃើដ្ដីើ ម ី� ជំ ួយ ដ្ដី� ់ ់ គូឃើក្រមា ង អ ��
ប
ឧ
ូ
ូ
៍
ការជំួយ�មពជា�ណៈត្តស្តែផ្លូនុការអភិិវឌ្ឍឍនុ�ស្ស�មម
ំ
់
៍
ើយ
ស្តែផ្លូ ូស្ថា វ វ យ ក្រស្សស្ស ់រប ស្ស ់ �ម ុ ុ ជា ក្រត្ត ូវបា នុនា ឃើច្ច ញ ឃើ � ក្របឃើទស្សច្ច ិ ិ នុ ការ ជំ ួយ �មព ុ ុ ជា � ំ ំ ណៈត្ត ់ ស្តែផ្លូនុ ការអភិិវឌ្ឍឍ នុ �ស្ស ិ �ម ម ឃើហ៊ឺើយ
ិ
ឃើហ៊ឺ
់
ស្តែផ្លូូស្ថាយក្រស្សស្ស់របស្ស�មជាក្រត្តូវបានុនាំឃើច្ចញឃើ�ក្របឃើទស្សច្ចនុ
ព
ព
ឃើដ្ដីើ
់
់
យ
��
ៈ
ះ
ប
ះ
វ
ើ�
�
វ
ឃើធ
ី
�
�
ឃើ ឃើ�យឃើជាគូជំ័យ បនាប��បញ្ចបការវាយត្តបៃមូ�មក្រប�នុ ធ ធ នុឹងឃើធការឃើ��មជារយៈឃើ�� ៦០ បៃ� ឃើដ្ដីើមីឃើធើ�ិច្ច�ិភា�ា
ិភា
ា
�
ច
ិច្ច
�
ច

�
័យ
៦០
�
ឃើ
ប
នា
ឃើជាគូជំ
ង
យ
ម
�
បៃ

ង
ច
ជារ
�ម
ច
ប
ឃើធ
់
ម
ព
ត្តបៃមូ�
�
ក្រប�
ឹង
ើ
ើ
ព
វ
វ
ឃើ
័
នុ
័
ការ
ការវាយ
់
បញ្ច
នុ
ុ
ុ
វ � ឃើដ្ដីអ ូ ូ ។ ស្តែផ្លូូស្ថា វ វ យ ក្រស្សស្ស ់ � ៏បា នុកា ូ ូ យជា ស្តែផ្លូូឃើឈូ ើ ក្រស្សស្ស ់ ទ��� រ ជាមួយស្ថាបនុ�ស្ស�មមពា��័នុធបៃនុក្របឃើទស្ស�មជា នុិងឃើធការ
�
�ម
័
ម
់
ប
នុ
់
ជា
នុ�ស្ស
ព
ព
�
័
ួយស្ថា
័
នុ
ិង
ា
ា
ការ
វ
ើ
មពា
់
�ម
ិ
ិ
ើ
វ
ជា
វ � ឃើដ្ដីអ។ ស្តែផ្លូូស្ថាយក្រស្សស្ស�៏បានុកាយជាស្តែផ្លូូឃើឈូើក្រស្សស្សទ���រ
់
ធ
ឃើធ
បៃនុក្របឃើទស្ស
ុ
ុ
ឋ
�
��
ូ
ព
។
ូ
�កា
ជា
នុ
នុ
ឋ
់
�
វ
ដ្ដី
ក្រស្ថា
់
់
ផ្លា
ះ
ឃើ
ស្តែ
�
់
ម
អា
ះ
ស្ស
ិ ស្ស
ឃើ
ទ
របស្ស�មពជាស្តែដ្ដី�អាច្ចនាំឃើច្ចញឃើ�យផ្លា�ឃើ�កានុក្របឃើទស្ស ស្ស�ាក្រស្ថាវក្រជាវឃើ�ត្តំបនុម��នុ។
រ
ិ
ប
�
�យ
នុ
�
ច្ច
ញ
ស្ស
ត្ត
ឃើ
វ
ំ
ឃើ
ំប
ច្ច
ម
់
ក្រ
ា
ក្រជា
់
់
់
បឃើ
នា
ុ
ុ
ច
ស្តែផ្លូ
�
ប
ប
ិច្ច
ឃើទស្សច្ច
ំ
�
ំ
ច្ច
ិ
នុ
ិ
នុ
ង
នា
ួងការបរ
ក្រ�
ឃើមអ
ិ ច្ច
ច្ចនុបនាប��ស្តែផ្លូូឃើច្ច�។ អា�នាំពា�យក្រ�ស្សួងការបរឃើទស្សច្ចនុ �ិច្ចស្សហ៊ឺក្របត្តិបត្តការ�ងការច្ចងក្រ�ងស្តែផ្លូនុការឃើមអ� � �
ស្ស
ការ
ះ
ះ
ង
នុ
ច
ិ
�
ា
ត្ត
ហ៊ឺក្របត្ត
ា
ការ
ិប
ង
យក្រ�
�
ត
ិ
អា�នា
ពា
ត
ំ
។
ិ
ការ
់
់
��ស្តែផ្លូូឃើច្ច�
ស្ស
ុ
ុ
ំ
ឹ
ើ
ើ
ើ
បានុស្តែ�ងថា "ឃើម�ឃើ� វាក្រគ្នានុស្តែត្តជាការជំួញដ្ដីរស្តែផ្លូូស្ថាយ
បា នុស្តែ � ូ ងថា " ឃើម �ឃើ � វា ក្រគ្នានុ ស្តែត្ត ជាការ ជំ ួញ ដ្ដី ូ ូ រ ស្តែផ្លូូស្ថា វ វ យ កា រ អ ភិ ិ ិ វ ឌ្ឍ ឍ � ស្ស ិ ិ � ម ម ម ទ ឃើ ំ ំ នុ ើ ប រ ប ស្ស ់ � ម ុ ុ ព ព ជា នុ ឹ ង នា ម � នុ ូ ូ វ ទ ស្ស ស នុ -
់
់
ការអភិវឌ្ឍឍ�ស្ស�មទឃើនុបរបស្ស�មជានុងនាំម�នុវទស្សសនុ-
់
ូ
ទានុ��ៗដ្ដី�់ការឃើធើទំឃើនុើបភាវូបនុយ�ម�ស្ស�មមរបស្ស�មពជា
ឃើ
ះ
ំ
់
ំ
់
�
ះ
ិ
បឃើ�ះ ស្តែត្ត អា ច្ចឆ្លូ ះ ប ញ្ហា ច ច ង ��ច្ច ណៈ ង ម ិត្តតភា � ជាបង បា ូ ូ នុ ទា នុ� ម� ម ៗ ដ្ដី� ់ការ ឃើធ វ វ ើទ ំ ឃើនុ ើបភា វ ូប នុ យ �ម ម �ស្ស �ម មរប ស្ស �ម ព ជា
ុ
ស្តែត្តអាច្ចឆ្លូះបញ្ហាំង��ច្ចណៈងមិត្តតភា�ជាបងបានុ
ិ
ុ ប
ម
ំ
�
ុ
ុ
�
ះ
ុ
ុ
ុ
ុ
ូ ិ
ម�
ិង
វ
ក្រ
ូ
ស្ស
នុ
ឃើប
ទា
វ
ក្រត្ត
នុ
ូ
វអភិ
ូ
ូ
នុ
លាយ
ើ
�ម
ង
ំ

ូ
ម
ិវឌ្ឍឍ
័យ
រវាង ក្របឃើទស្សច្ច ិ ិ នុ នុ ិង �មព ជា។ �ា ុ ុ ងនាមជា ម ិត្តត ស្តែដ្ដី�ស្តែ �ប ក្រ�មទាំងឃើប�ទលាយនុវវ ិ ស្ស័យ�� នុិងក្រត្តស្សក្រ�យផ្លូវអភិិវឌ្ឍឍនុ ៍ ៍
ស្សក្រ
រវាងក្របឃើទស្សច្ចនុ នុិង�មពជា។ �ាងនាមជាមិត្តតស្តែដ្ដី�ស្តែ�ប
ើ
�ទ
�
ួ
ួ
�យផ្លូ
ុ
ូ
ូ
ុ
�ក្រងឹ
ម
ិ
ិ
ស្តែដ្ដី� មា នុឃើជាគូ វា ស្ស នា រ ួ មជា ម ួយ �មព ុ ុ ជា ក្របឃើទស្សច្ច ិ នុនុ ឹង �ម� �ម� ស្សក្រមាបការ�ក្រងឹង�ិច្ចចស្សហ៊ឺក្របត្តិបត្តតិការ�ស្ស�មច្ចនុ- -
ស្តែដ្ដី�មានុឃើជាគូវាស្សនារួមជាមួយ�មពជា ក្របឃើទស្សច្ចនុនុឹង
ិ
�ម
ការ
ង
ស្សក្រមាប
ត្តតិ
ិ
នុ
ិច្ចច
ស្សហ៊ឺក្របត្ត
�ស្ស
់
�
ការ
ិ
់
ច្ច
ម
ិប
ត
�
ត
ា
ជា
ា
ស្ស
រ
ជា
បនុស្សហ៊ឺការគ្នាជាមួយ�មជា ឃើដ្ដីើ ម ី �ក្រងឹ ង � ិច្ច ច ច ស្ស ហ៊ឺក្រប - �មព ជា។
ប
ហ៊ឺ
នុ
ួយ
�ម
�មពជា។
គ្នា
ព
ឃើដ្ដីើមី�ក្រងឹង�ិច្ចស្សហ៊ឺក្រប-
កា
ម
�
ព
ុ
ុ
ុ
ុ
់ ិ
់ស្តែ
ម
�
ស្សត
ត្តតិ
ង
កា
ួយភា
វ
់
ួ
រ
ម
ជា
គូ��មព
ក្រគូប
័យជា
រ
�ើ
ត្តបត្តតិការជា�់ស្តែស្សតងឃើ�ើក្រគូបវ ិ ស្ស័យជាមួយភាគូ��មពជា រួម
ិ ត្ត
ជា
ឃើ
ិ
ស្ស
ប
ុ
ុ
图片来源于网络
图片来源于网络
10
10