Page 61 - 2022年10月《占芭》
P. 61
;afmtotmep5d.s,j | 当代文化
ົ່
ທຳນອຳດຈະຍັງຈົດຈ�ຳໄດວຳ, ໃນຍຳມນອຍ ຜູ ບັນແມນມີຄວຳມເປັນໄປໄດຍິ່ງຫຼຳຍກວຳເກຳ.
ອຳວຸໂສມັກຈະກວດເບິ່ງວຽກງຳນທີ່ສຳມຳດເຮັດໄດ ໃນຊຸມປີທີ່ຜຳນມຳ, ເນື່ອງຈຳກຄວຳມນິຍົມຊົມ
ໃນມື້ນັ້ນໆຕຳມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິແບບເກົ່ຳ, ບັນ ຊອບຂອງໄວໜຸມ, ເຮັດໃຫປະຕິທິນເຈຍທີ່ເປັນສິ່ງເກຳ
ົ່
ທຶກເລື່ອງລຳວເລັກໆນອຍໆຂອງຊີວິດປະຈ�ຳວັນ; ເທິງ ແກທີ່ເກືອບຈະຖືກປະຖິ້ມໄປແລວນັ້ນ, ໄດກັບມຳມີຊີ
ໃບເຈຍທີ່ເຫຼືອງຈຳງນັ້ນ, ຍັງມີກິ່ນອຳຍຂອງວັນເວລຳ ວິດຊີວຳຄືນໃໝ, ເຊິ່ງໂຕປະຕິທິນເຈຍເອງກ�ບ�່ໝຳຍ
ທີ່ຄົງຄຳງຢູ, ເປັນກຳນຊີ້ນ�ຳແກກຳນດ�ຳລົງຊີວິດ ແລະ ຄວຳມວຳຈະເປັນແຕຮູບເກົ່ຳຮູບເດີມ ບ�່ມີກຳນປຽນ
ກຳນທ�ຳມຳຫຳກິນຂອງພວກເຮົຳ. ໃນຍຸກສະໄໝອິນ ແປງ, ມັນໄດມີກຳນພັດທະນຳ ແລະ ປະດິດຄິດສຳງ
ເຕີເນັດ, ຄົນສະໄໝປັດຈຸບັນທີ່ຖືກອອມແອມດວຍໂທ ໃໝ, ກຳນຈັດພິມກ�ລະອຽດສວຍງຳມ ຄຸນນະພຳບ
ລະສັບມືຖືນັ້ນ, ເບິ່ງຄືວຳບ�່ຄອຍຕອງກຳນປະຕິທິນ ກຳນສ�ຳຜັດດີ, ມີກິ່ນອຳຍວັດທະນະທ�ຳທີ່ເຂັ້ມຂຸນຂຶ້ນ,
ເຈຍອີກຕ�່ໄປແລວ. ແຕຄວຳມອົບອຸນທີ່ມີໃນຕົວຂອງ ໄດປຸກລະດົມກຳນໃຝຫຳຄວຳມສວຍງຳມຂອງຜູຄົນ,
ປະຕິທິນເຈຍນັ້ນ, ບ�່ເຄີຍຫຼຸດໜອຍຖອຍລົງຕຳມຍຸກ ເຖິງແມນວຳລຳຄຳຈະບ�່ໄດຖືກ, ແຕກ�ບ�່ໄດເປັນອຸປະ
ສະໄໝ ແລະ ເຕັກນິກ. ຫຳກທຽບໃສປະຕິທິນຈັນທະ ສັກຕ່ຄວຳມກະຕືລືລົ້ນຂອງ “ຜູຮັກມັກປະຕິທິນ”.
�
ຄະຕິແບບເກົ່ຳອັນດັ້ງເດີມນັ້ນ, ປະຕິທິນເຈຍໃນປັດຈຸ
ຕຳມຫຳຄືນຄວຳມຮູສຶກຂອງເວລຳທີ່ຂຳດຫຳຍໄປ
找回缺失的时间感
ປັດຈຸບັນນີ້, ກຳນເປັນກະແສນິຍົມຄືນໃໝຂອງປະ
�
ຕິທິນເຈຍ, ປຳສະຈຳກບ່ໄດວຳມີປັດໄຈກຳນຫວນຄິດ
ອະດີດໃນລະດັບໃດໜຶ່ງ, ຢູພຳຍໃຕຈັງຫວະກຳນໃຊຊີ
ວິດທີ່ວອງໄວນີ້, ຄວຳມງຳຍດຳຍວອງໄວອຳດບ�່ແມນ
ຄ�ຳຕອບພຽງຢຳງດຽວທີ່ຕອງກຳນ, ຜູຄົນໄດເລີ່ມເບິ່ງ
ຄືນຄວຳມຕອງກຳນດຳນຈິດໃຈຂອງຕົນເອງຢຳງລະ
ອຽດແລວ.
ສຳລະທຸກສຸກດິບທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນຊີວິດຂອງພວກ
ເຮົຳ, ລວນແຕກຽວພັນກັບແຕລະມື້ແຕລະວັນທີ່ເປັນ
ຮູບປະທ�ຳ. ກຳນເປີດປະຕິທິນ, ໝຳຍສັນຍຳລັກໄວ,
ຈີກປະຕິທິນ, ແຕລະກິລິຍຳລວນແຕເປັນກຳນປອຍ
ວຳງໃຫຈັງຫວະຊີວິດຊຳລົງໂດຍບ�່ຮູສຶກຕົວ, ເຮັດໃຫ
ຜູຄົນສຳມຳດມີຄວຳມສຸກກັບຂະນະເວລຳປັດຈຸບັນ
ໄດ, ເຮັດໃຫພວກເຮົຳສຳມຳດຕຳມຫຳເວລຳຂອງຕົນ
ເອງຄືນມຳ ເພື່ອມຳຄົ້ນຄິດ ແລະ ຫວນຄືນ. ປະຕິທິນ
ໄດຫັນປຽນຈຳກເປັນສິ່ງຈ�ຳເປັນໃນຊີວິດປະຈ�ຳວັນຂອງ
ເມື່ອກອນ ມຳເປັນສື່ກຳງທີ່ສະແດງໃຫເຫັນຄວຳມພິ
vtmy[kpI6[rk[
ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິແບບເກຳທີ່ໃຊໃນພິທີກຳນຕັ້ງເສົຳຂອງຊົນ
ົ່
ົ່
ເຜຳຖເຈຍ(Tujia)
①
图① 土家族上梁仪式上用到的老黄历 CFP 图
59
