Page 64 - 2024年3月《高棉》
P. 64
快乐中文| Pasacinsb,ayrIkray
karBnül;BaküsRmab;karbkERb
说词解句
ា
ំ
ម
ិ
ព
ា
ទេ�ើម្មបប្បទេត្រូម្មម្មតុាអុក្នុអាំនំក្នុម្មជាតែ�ល់ទេរៀនំភាសាចនំឱ្យយបានំកានំ់តែតុត្រូប្បទេស៊ីើរ �ស៊ីសនាវ�� «តែ�រ» ទេយើង�បានំអទេញ្ចូញទេ�ក្នុសា�សាចារយរង
ើ
ិ
ា
�
ៀ
ើ
ុ
ុ
ួ
ិ
ា
ុ
ល់� ស៊ីនំជំឺ ត្រូប្បធានំការិយ៉ាល់័យភាសាតែ�រនៃនំម្មហាវ ិ ��ល់័យស៊ីក្នុា�ើប្បអាំស៊ី� សាក្នុល់វ ិ ��ល់័យភាសាប្បរទេ�ស៊ីទេប្បកាំង ទេរៀប្បទេរៀងចងត្រូក្នុង
ម
�
ៀ
់
ុ
ិ
ុ
“ការពីនំយល់់ពាក្នុយស៊ីត្រូមាប្បការប្បក្នុតែត្រូប្ប” ទេ�ក្នុងតែផ្សុក្នុ “ភាសាចនំស៊ីប្បាយរ�ក្នុរាយ” ។ ក្នុងតែផ្សុក្នុទេនំ� ទេយើង�ំនំឹងទេត្រូជំើស៊ីទេរើស៊ី នំិង
ុ
ុ
ុ
ុ
ើ
ុ
ើ
ំ
់
ួ
ំ
ឹ
ា
់
់
�
ពីនំយល់់ពាក្នុយពីហនំ័យស៊ីខ្ជានំម្មួយចនំនំតែ�ល់ទេត្រូប្បត្រូបាស៊ី់ជាញក្នុញ៉ាំប្បក្នុងការប្បក្នុតែត្រូប្ប ត្រូពីម្មទាំំងទេល់ក្នុឃ្លាឧទាំហរណ៍ជាក្នុតែស៊ីង ទេ�ើម្មបជំួយ
ុ
៍
ុ
ពីត្រូងឹងស៊ីម្មតុិភាពីរប្បស៊ីទេ�ក្នុអុក្នុក្នុុងការប្បក្នុតែត្រូប្បភាសាតែ�រ នំិងចនំ។
ិ
់
ម
ុ
为更好地服务学习中文的柬埔寨读者,柬文《高棉》杂志特约北京外国语大学亚洲学院柬埔寨语教研室主
任、副教授李轩志,在“快乐中文”栏目推出“说词解句”专栏。选取柬文翻译实践中使用广泛的词汇,并带入
例句使用,帮助大家提升柬中互译能力。
័
ស្រុបពីនធ រិបប
ំ
ំ
�
ម
ុ
ួ
ើ
ិ
័
ិ
ទេពីល់ថ្មី�ៗទេនំ� ទេយើងបានំ��ល់ស៊ីប្បត្រូតុម្មក្នុពី�ម្មតុាអុក្នុអាំនំ តែ�ល់បានំប្បទេញ្ចូញម្មតុអពីការទេត្រូប្បត្រូបាស៊ី់ពាក្នុយ “ត្រូប្បពីនំធ” នំិង
ំ
�
ំ
ុ
ើ
ូ
ើ
“រប្បប្ប”។ តុទេ�ទេនំ� ទេយើង�ំស៊ីម្មទេល់ក្នុពាក្នុយឧទាំហរណ៍ នំិងឃ្លាឧទាំហរណ៍ ទេ�ើម្មបទេធការប្បក្នុត្រូសាយអពីអតុិនំ័យ នំិងវ ិ ធ�ទេត្រូប្បត្រូបាស៊ី ់
ើ
៍
ៀ
៍
ើ
�
ុ
�
ពាក្នុយទាំំងពីរទេនំ�។
ព
ុ
ុ
តាម្ម «វចនានំត្រូក្នុម្មតែ�រ-ចនំ» តែ�ល់ទេបា�ពីម្មផ្សាយទេដាយ��ភាក្នុ់ងារទេបា�ពីម្មផ្សាយនៃនំការប្បទេត្រូងៀនំ នំិងត្រូសាវត្រូជាវភាសា
ុ
ុ
ព
ម
ិ
ប្បរទេ�ស៊ីត្រូប្បទេ�ស៊ីចនំទេ�ឆាំ២០០៨ បានំឱ្យយ�ឹងថា ពាក្នុយ “ត្រូប្បពីនំធ” មានំនំ័យថា “体系、系统” ឯ “រប្បប្ប” មានំនំ័យថា “制度、
ិ
័
ុ
័
ិ
�
័
ំ
体制、政体;规矩、秩序”។ ទេប្បើក្នុនំយ៉ាយអំពីការទេត្រូប្បើត្រូបាស៊ី់ពាក្នុយ “ត្រូប្បពីនំធ” នំិង “រប្បប្ប” ពាក្នុយ “ត្រូប្បពីនំធ” ភាគ្លុទេត្រូចើនំស៊ីទេ�ទេល់ ើ
ូ
ុ
ុ
ះ
រប្បស៊ីអម្មួយតែ�ល់ផ្សំទេដាយតែផ្សុក្នុទេផ្សសងៗតាម្មរយៈការពីឹងតែផ្សាក្នុទេល់ើគ្នា រួម្មមានំធម្មមជាតុិ �នំកាយម្មនំស៊ីស នំិងប្បទេចំក្នុវ ិ ��ទេអ�ិចត្រូតុនំិច
ុ
់
�
ើ
ួ
ុ
ធ
ើ
ើ
ូ
ជាទេ�ើម្ម។ ពាក្នុយទេនំ�អាំចទេត្រូប្បទេល់វ ិ ស៊ី័យជាទេត្រូចើនំ�ចជា “生态系统”(ត្រូប្បពី័នំទេអក្នុូ�ស៊ីុ�) “神经系统”(ត្រូប្បពី័នំត្រូប្បសា�)“通信系统”
ធ
ូ
ំ
័
ធ
ូ
ធ
ូ
៍
័
(ត្រូប្បពីនំ�រគ្លុម្មនាគ្លុម្មនំ) “视频系统”(ត្រូប្បពីនំវ � ទេ�អ) “线上系统”(ត្រូប្បពីនំធអនំឡាញ) “联络系统”(ត្រូប្បពីនំ�ំនាក្នុ់�នំង�៘
័
ធ
័
់
់
ំ
ចតែណ៍ក្នុ “រប្បប្ប” គ្លុស៊ីងាតុធៃនំទេល់ើអតុិនំ័យ “规矩、制度” �ទេចុ� ទេគ្លុនំិយម្មទេត្រូប្បពាក្នុយទេនំ�ស៊ីត្រូមាប្បប្បក្នុតែត្រូប្បពាក្នុយ “政治体制” (រប្បប្ប
់
ឺ
ូ
ើ
ុ
់
នំទេយ៉ាបាយ) “社会主义制度”(រប្បប្បស៊ីងះម្មនំិយម្ម)� នំិង “共和制”(រប្បប្បសាធារណ៍រ�ា�) ជាទេ�ើម្ម។ ទេ�ទេពីល់អនំវតុាជាក្នុតែស៊ីាង
ម
ើ
័
ិ
ិ
អុក្នុប្បក្នុតែត្រូប្ប ឬអុក្នុស៊ីក្នុាភាសាចនំ នំិងតែ�រអាំចរក្នុទេ�ើញថា ពាក្នុយ “ត្រូប្បពីនំធ” នំិង “រប្បប្ប” អាំចទេត្រូប្បជាម្មួយពាក្នុយតែតុម្មួយ។ វាមានំ
សានំភាពីពីរគ្លុឺ ��១-ប្បក្នុតែត្រូប្បពាក្នុយចនំ�ស៊ីគ្នា ឧទាំហរណ៍ “ត្រូប្បពីនំចាប្ប” ប្បក្នុតែត្រូប្បថា “法律体系” “រប្បប្បចាប្ប” ប្បក្នុតែត្រូប្បថា “法律
ធ
ុ
ិ
ុ
់
់
ិ
៍
័
�
ម
制度”។ ��២-ប្បក្នុតែត្រូប្បពាក្នុយម្មួយទេដាយទេត្រូប្បើពាក្នុយតែ�រ�ុស៊ីគ្នាុ ឧទាំហរណ៍៍ “一国两制” អាំចប្បក្នុតែត្រូប្បជាពាក្នុយតែ�រពីរគ្លុឺ “ត្រូប្បទេ�ស៊ី
�
ម
ូ
ម្មួយរប្បប្បពីរ” ឬ “ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយត្រូប្បពីនំធពីរ”។ គ្លុួរប្បញ្ចាក្នុ់ថា តាម្មនំ័យជាក្នុតែស៊ីាងរប្បស៊ី់ពាក្នុយ “ត្រូប្បពីនំធ” នំិង “រប្បប្ប” ទេយើងស៊ីម្មទេស៊ីុើ
�
័
័
់
�
ា
ឺ
ៃ
�
ើ
ិ
ឱ្យយទេត្រូប្បពាក្នុយ “ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយរប្បប្បពីរ” ពី�ទេត្រូពា�វាត្រូស៊ីប្បទេ�នំឹងនំ័យទេ�ើម្ម តែតុស៊ីពីើនៃថ្មីទេនំ� មានំអុក្នុប្បក្នុតែត្រូប្បជាទេត្រូចើនំ ពីទេស៊ីស៊ីគ្លុអុក្នុ
64