Page 65 - 2024年3月《高棉》

Pasacinsb,ayrIkray ｜快乐中文

ម
ិ
់
�
័
ូ
ិ
ប្បក្នុតែត្រូប្បជាជំនំជាតុតែ�រ ចល់ចតុាប្បក្នុតែត្រូប្បពាក្នុយ “一国两制” ថាជា “ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយត្រូប្បពីនំធពីរ”។ តាម្មការប្បក្នុតែត្រូប្បជាក្នុតែស៊ីាង ទេគ្លុ
ូ
ុ
ួ
ចល់ចតុាទេត្រូប្បពាក្នុយ “ត្រូប្បពីនំធ” តែ�ល់ជាពាក្នុយងាយយល់់ នំិងបានំត្រូតុូវបានំទេគ្លុទេត្រូប្បទេត្រូចើនំក្នុងភាសានំិយ៉ាយម្មក្នុជំំនំស៊ីពាក្នុយ “រប្បប្ប”
ិ
ើ
ើ
័
ុ
ុ
ុ
ំ
�
ិ
ិ
ប្បតែនំា ពាក្នុយទាំំងពីរទេនំ�ម្មនំតែម្មនំថាមានំនំ័យ�ចគ្នាទាំំងត្រូស៊ីុងទេនា�ទេ� ត្រូគ្នានំ់តែតុអាំចទេត្រូប្ប�យគ្នាក្នុុងឃ្លាពីទេស៊ីស៊ីម្មួយចនំនំ។
ូ
ុ
ាុ
ួ
ើ
ុ
近期，我们收到读者来信，就柬文中“ត្រូប្បពីនំ”和“រប្បប្ប”混用的问题提出了自己的看法。下面，我们就结合例
ធ
័
词、例句对上述两个词汇的涵义和具体用法加以分析和解释。
中国外语教学与研究出版社2008年出版的《柬汉词典》对“ត្រូប្បពីនំ”和“រប្បប្ប”名词词性的释义如
ធ
័
下：“ត្រូប្បពីនំ”：体系、系统；“រប្បប្ប”：制度、体制、政体；规矩、秩序。谈及“ត្រូប្បពីនំ”和“រប្បប្ប”具体使用场
័
ធ
ធ
័
景，“ត្រូប្បពីនំ”多指不同部分通过相互依赖关系而构成的整体，涵盖自然、人体、电子科技等诸多领域，使用广
័
ធ
泛，如“生态系统”（ត្រូប្បពីនំទេអក្នុ�ស៊ី）、“神经系统”（ត្រូប្បពីនំត្រូប្បសា�）、“通信系统”（ត្រូប្បពីនំ�រគ្លុម្មនាគ្លុម្មនំ）、“视
ូ
័
�
ធ
័
ុ
ធ
ូ
៍
័
ធ
ូ
频系统”（ត្រូប្បពីនំវ � ទេ�អ）、“线上系统”（ត្រូប្បពីនំធអនំឡាញ）、“联络系统”（ត្រូប្បពីនំ�ំនាក្នុ�នំង）等等。“រប្បប្ប”则更
់
ធ
ធ
័
័
័
ំ
ូ
强调“规矩、制度”的涵义，因此其常用于“政治体制”（រប្បប្បនំទេយ៉ាបាយ）、“社会主义制度”（រប្បប្ប
ស៊ីងះម្មនំិយម្ម）、“共和制”（រប្បប្បសាធារណ៍រ�）等词汇的翻译。在具体实践过程中，中柬文译员或学习者不难发
ា
现，“ត្រូប្បពីនំ”和“រប្បប្ប”可与同一词汇搭配使用，我们可以把这种现象分为两种情况，一种是对不同中文词汇的翻
ធ
័
译，如：“ត្រូប្បពីនំចាប្ប”和“រប្បប្បចាប្ប”，应分别译为“法律体系”和“法律制度”；另一种是同一词汇的不同翻译
ធ
់
័
់
形式，如：“一国两制”就存在两种译法，即“ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយរប្បប្បពីរ”和“ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយត្រូប្បពីនំធពីរ”。需要说明的是，按
�
�
័
照“ត្រូប្បពីនំ”和“រប្បប្ប”的释义，我们推荐“ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយរប្បប្បពីរ”的译法，其更贴近原词涵义，但目前许多译者特别
�
័
ធ
是柬埔寨译者也倾向于把“一国两制”翻译为“ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយត្រូប្បពី័នំធពីរ”。从翻译实践来看，我们常见的是用口语化程
�
度更高、更易于柬埔寨受众理解的“ត្រូប្បពីនំ”替换“រប្បប្ប”，但二词并非完全通用，仅用于一些特定场景。
័
ធ
中华民族传统节日春节即将到来之际，中国国家主席习近平通过视频连线看望慰问基层干部群众，向全
国各族人民致以新春的美好祝福。
ិ
ុ
ិ
ិ
់
�
ុ
ុ
ម
ិ
ក្នុុងឱ្យកាស៊ីជំិតុ�ល់់ប្បណ៍យចល់ឆាំថ្មី�ចនំតែ�ល់ជាពីធ�ប្បណ៍យត្រូប្បនៃពីណ៍រប្បស៊ីជំនំជាតុចនំ ឯក្នុឧតុាម្ម ស៊ី� ជំ�នំភិ�ង
ុ
ូ
ុ
់
ូ
ិ
ុ
ុ
ម
ំ
ិ
ធ
័
ូ
ត្រូប្បធានាធប្បតុ�ចនំ បានំសាក្នុស៊ីួរស៊ី��ក្នុខជាម្មួយក្នុមាភិិបាល់ នំិងម្មហាជំនំក្នុុងតុប្បនំម្មល់ដានំតាម្មត្រូប្បពីនំវ � ទេ�អ ទេ�ើម្មប �
ា
ុ
ូ
៏
ូ
ស៊ីតែម្មាងនំវការជំនំពីរ�ល់ាប្បវរក្នុុងឆាំថ្មី�ជំនំចទេពា�ត្រូប្បជាជំនំត្រូគ្លុប្បជំនំជាតុទេ��ទាំំងត្រូប្បទេ�ស៊ី។
ូ
ុ
ម
ំ
ិ
់
ូ
ុ
“一国两制”，即“一个国家，两种制度”，是中国政府为实现国家和平统一而提出的基本国策。按照
邓小平的论述，“一国两制”是指在一个中国的前提下，国家的主体坚持社会主义制度，香港、澳门、台湾
保持原有的资本主义制度长期不变。
័
់
“ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយរប្បប្បពីរ” (“ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយត្រូប្បពីនំធពីរ”) គ្លុឺ “ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយមានំរប្បប្បត្រូគ្លុប្បត្រូគ្លុងពីរត្រូប្បទេភិ�” តែ�ល់ជា
�
�
�
�
ិ
ទេគ្នាល់នំទេយ៉ាបាយម្មល់ដានំតែ�ល់រដាភិិបាល់ចនំបានំទេល់ក្នុទេ�ើងទេ�ើម្មបស៊ីទេត្រូម្មចនំវការប្បត្រូងប្បប្បត្រូងួម្មត្រូប្បទេ�ស៊ីទេដាយស៊ីនំិវ ិ ធ។
ា
ួ
�
ូ
ូ
ើ
ា
ា
ុ
�
ឌ
តាម្មការប្បក្នុត្រូសាយនៃនំត្រូ�ឹស៊ីា� តុឹង ទេស៊ីៀវភិ�ង “ត្រូប្បទេ�ស៊ីម្មួយរប្បប្បពីរ” មានំនំ័យថា ទេត្រូកាម្មប្បទេរល់ក្នុ�ណ៍តែ�ល់មានំ
ខ
ំ
ុ
ូ
ា
ា
ិ
់
ិ
ា
ំ
់
់
ុ
ត្រូប្បទេ�ស៊ីចនំតែតុម្មួយ ត្រូប្បទេ�ស៊ីចនំទេផ្តាតុស៊ីខ្ជានំទេល់ើការត្រូប្បកានំ់ខ្ជាប្បនំវរប្បប្បស៊ីងះម្មនំិយម្ម តែតុតុប្បនំហងក្នុង មាកាវ នំិងនៃតុវាានំ ់
ើ
ើ
ូ
់
រក្នុារប្បប្បម្មល់ធនំនំិយម្មតែ�ល់មានំជាទេត្រូស៊ីចទេដាយម្មនំទេធការផ្តាស៊ីប្បារក្នុុងរយៈទេពីល់តែវង៕
ិ
ុ
ូ
ុ
65