Page 37 - 2025年2月《高棉》
P. 37

B½t’manBiess |高棉视点































                                                                                                        ជាំំ
                                                                                                   ជីី
                                                                         ំ
                                                                         ង
                                                                       តា
                                                                       ់
                                                                       ់
                                                                            ញ
                                                                             ដោ
                                                                              �
                                                                          បូងា
                                                                            ា
                                                                            ា
                                                        ប្រព
                                                         ំ
                                                      �ង
                                                    ដោកូ�ងប្រពប្រត្តិដោឡាកដែ��ប្រត្តិូវបានូ�កតាំងបូងាញដោ�កងសារម្លឹនូះីររ៉ាជីវងស ៦ កងប្រកុងណានូជីីង ដោ�ត្តិិជាំំងស ូ ូ ូ ូ
                                                    ដោកូ
                                                         ំ
                                                                  ូវបា
                                                                    នូ�ក
                                                               �ប្រត្តិ
                                                         ប្រត្តិដោឡា
                                                             កដែ�
                                                                               ក
                                                                                               ុងណា
                                                                                                  នូ
                                                                                             ប្រក
                                                                                             ង
                                                                                             ុ
                                                                                                    ង
                                                                                                         ង
                                                                                                          ស
                                                                                                       ត្តិិ
                                                                                                     ដោ
                                                                                                      �
                                                                                    ម្លឹនូះី
                                                                                     រ
                                                                                ងសារ
                                                                                ុ
                                                                                ុ
                                                                                      រ៉ាជី
                                                                                            ក
                                                                                             ុ
                                                                                         ស ៦
                                                                                        វ
                                                                                        ង
                                                                                ុ ុ         ុ ុ
                                                                              江苏省南京市六朝博物馆中展出的瓦当 CFP 图
                                                                              江苏省南京市六朝博物馆中展出的瓦当 CFP 图
                                                                              ឹ
                                                       ់
                               ើ
                         ូ
                                                                   ំ
                                                                                        ើ
                                                                                   ់
                     របូគំំនូរដោ�ដោ�ដោកូ�ងប្រពប្រត្តិដោឡាកដោនូ�  ម្លឹ�នូប្រគ្នានូដែត្តិមានូ  ប្រពប្រត្តិដោឡាកបានូ�ងកាត្តិ�ំដោ�រការអភីវឌ្ឍឍពីកប្រម្លឹ�ត្តិទាបូ
                                                                                               �
                     ូ
                                      ំ
                                                                                                       ះ
                                                                               �
                                                                                                    ះ
                                                          ់
                                       ះ
                                    ៉ុ
                 ត្តិដៃម្លឹឹខ្លាងដោសាភី�ភាពបូដោណា�ដោ� ដែ�ម្លឹទាំងបានូបូងើបូនូវ ូ  ដោ�កប្រម្លឹ�ត្តិ�ាស់  នូងពីភាពសាម្លឹញ្ចាដោ�ភាពសគំសាញ។
                                                                                                    ុ
                                                                              ុ
                 អត្តិានូ័យវបូូធិម្លឹ�ប្រជាំ�ដោប្រ�  នូ�ងប្រកាសដែប្រក�ដោ�ៀត្តិផ្ទះង។   ឧទាហ៊ូរ� ដោ�កងរជីើកា�ថ្នាង "ដោកូ�ងត្តិ�ក��ក" ប្រត្តិូវ
                             ៌
                                                                                                     ់
                                                                         ៍
                                                                                                 ំ
                              ៏
                                               ់
                                                                              ុ
                               ំ
                                                                                      ូ
                                  ់
                         ៍
                           ូ
                                                                         ើ
                 ឧទាហ៊ូរ� របូសខ្លានូទាំង ៤ រួម្លឹមានូ "នាគំដៃបូត្តិង" "ខ្លា ឹ  បានូដោគំដោប្របូប្របាស់យ៉ាង���លាយ។ ដោប្រកាយម្លឹក "ដោកូ�ង
                                                                                     ំ
                                                                                   ូ
                                                                                ៉
                                                         ុ
                                          ូ
                                              ូ
                          ូ
                                                                      �
                                                      ច
                 ស"  "បូកសីជីដោឈួៀ"  នូ�ង  "ដោសៀនូអ"  (របូសត្តិាបូញ្ច�គ្នាដៃនូ  ប្រសក�ក" ប្រត្តិូវបានូដោគំដែកដៃចុជាំដោប្រចើនូដោ�ើកតាម្លឹដែបូបូវ � �ាសាស្ត្ស ិ
                                          ូ
                                                                    ់
                                                      ូ
                                                                                             ុ
                                                                                         ច
                                                                                      ់
                                                                                               ូ
                     ិើ
                                                                                                          �
                                                                                                   ុ
                                                                          ា
                 អដោ�ក  នូ�ងពស់)  ដែ��ដោគំដែត្តិងដែត្តិដោម្លឹ�ដោឃុំើញដោ�ដោ�ើ  ដែ��បានូបូងាញពីការប្រចបាចបូញ្ច�គ្នានូវការត្តិបូដែត្តិង  នូង
                                                ើ
                                                                                         ូ
                                                        �
                                                                                                 ុ
                                                                           ់
                              ើ
                                                                                               ះ
                                                                                 ិ
                                               �
                                                                              ់
                   ំ
                                                                      ើ
                           ុ
                                                                                            ូ
                 ប្រពប្រត្តិដោឡាកកងរជីកា�ហានូ ត្តិំណាងឱ្យយ�សទាំង ៤ នូងរ�វ ូ  ការដោប្របូប្របាសជាំកដែសងដៃនូដោកូ�ង�ំបូ�ផ្ទះ�កងប្របូដោ�សច�នូ
                           ុ
                                                                                                 ុ
                                         ំ
                          ូ
                                ូ
                             ើ
                                                 ុ
                                                                    ័
                                                                       ុ
                 ទាំង  ៤។  របូផ្ទាឈួកដោ�ដោ�ើប្រពប្រត្តិដោឡាកកងរជីើកា�ថ្នាង   សម្លឹយបូរ៉ា�។
                                                 ុ
                          ច
                 អាច�ឹ�បូញ្ជាំងពីការផ្ទះសពាផ្ទះាយ   នូ�ងឥ�ធ�ព�ដៃនូវបូូធិម្លឹ ៌
                      ុ
                                                                សៀ�ឿ�ងតំណ�់ទឹឹ�                      滴水瓦
                                       ី
                     ុ
                 ប្រព�ព�ធសាសនា។  ដោ�ើសពដោនូ�ដោ�ៀត្តិ  ពាកយដោពចនូ�ាៗ
                                                         ៍
                 ជាំដោប្រចើនូដោ�ដោ�ើប្រពប្រត្តិដោឡាក  ក៏អាចបូងាញពកិីប្របាថ្នារបូស ់  "ដោកូ�ងត្តិ�ក�ក"  ប្រត្តិូវបានូ�កដោ�ដោប្រកាម្លឹដោកូ�ង
                                                                            ំ
                                                                                ់
                                              ា
                              ំ
                                                                                              ់
                                                                                 �
                                                  ី
                                                       ុ
                                      ំ
                 ជីនូជាំត្តិ�ច�នូសម្លឹយបូរ៉ា�ចដោពា�ជីីវ � ត្តិ��ាប្របូដោសើរផ្ទះងដែ�រ។  ប្រពប្រត្តិដោឡាក ដែ��ប្រត្តិូវបានូរចនា នូ�ងដោប្របូប្របាស់សប្រមាបូបូងារ ូ
                                ុ
                                                                                             ើ
                                                                                                        ់
                                              ៏
                                                                   ំ
                             ័
                                                                                         ៉
                              ិ
                     ដោលាកសាស្ត្សាចារយ  �ីវ  ឈួីងជី  អុកប្រសាវប្រជាំវដោ�  ��កដោភីឹ�ងពដោ�ើ�ំបូ�ផ្ទះះ�ដោ��ីយ៉ាងរ�នូ  ដោ�ើម្លឹូីដោចៀសវាង
                                                                                             ូ
                                              ូ
                                                                              ូ
                                                                         ី
                                                                                           ះ
                 វ � �ាសានូបូរ៉ា�វ � �ាដៃនូបូ�ត្តិយសភាវ � �ាសាស្ត្សសងីម្លឹ  កឱ្យយ��កដោភីឹ�ងបូ�នូ�ងជីញ្ជាំងដោ�យផ្ទា�់ ដែ��អាចការពារ
                                                       ិ
                                       �
                                       ឌ
                                                                            ៉
                                                                  ំ
                                                                  ុ
                          ុ
                                                                                   ើ
                      ា
                                                                                     ះ
                                                  ៏
                                                                    ើ
                                                                                                    ់
                 ច�នូ  យ�ដោឃុំើញថ្នា  ដោកូ�ងប្រពប្រត្តិដោឡាក  ក�ចជាំ�ប្រម្លឹង ់  ជីញ្ជាំងបានូ។  ម្លឹ�នូដែត្តិបូដោណា�ដោ�  ដោកូ�ងត្តិ�ក��កក៏អាច
                                                                                  ៉ុ
                                         ំ
                                                                                                ំ
                                                    ូ
                         ់
                 ស��ូ�ដោផ្ទះសងៗដោ�ៀត្តិដែ�រ  ដែ��អាច�ឹ�បូញ្ជាំងព�សសនូ�  ធានាបានូនូវ�ហ៊ូរ�កដោភី�ងដោ�យរ�នូ  ដោហ៊ូើយកាត្តិ់បូនូយ
                                                                                                          ា
                                                                                            ូ
                                                                              ូ
                                                      ី
                                                                                   ឹ
                                                  ច
                                                                                �
                                                                            ំ
                                                                         ូ
                                              ុ
                                                                            ើ
                                                                        ះ
                                                   �
                                                                                                 ំ
                                                                    ា
                                  ួ
                                                                                         ុ
                                 ំ
                 ដោស�ាក�ចចសងីម្លឹម្លឹួយចនូនូ។ ជាំម្លឹួយនូងការអភីវឌ្ឍឍដៃនូសងីម្លឹ  សមាធិបូនូកដោ��ំបូ�ផ្ទះះ�។  �ដោច�  ដោកូ�ងប្រពប្រត្តិដោឡាក  នូង
                                                                                                          �
                                                                                       ូ
                                            �
                                                                               ូ
                                                                        ុ
                                                                                                        ំ
                                         ើ
                                                                      ំ
                                                                                   ុ
                                                                                               ័
                                                                                     ៏
                  �
                                                                                       ំ
                 នូងដោស�ាក�ចច  ប្រពម្លឹទាំងការដោកនូដោឡូើងដៃនូត្តិប្រម្លឹូវការរបូស ់  ដោកូ�ងត្តិ�ក�ក  គំជាំដែផ្ទះក�សខ្លានូដៃនូប្របូពនូធការពារស�ង ់
                                                                           �
                                                                          ់
                                                                               ឺ
                                                                                          ់
                 ប្របូជាំជីនូចដោពា�ដោសាភី�ភាពស��ូ�សាបូត្តិយកម្លឹះ  ដោកូ�ង  បូរ៉ា�។
                                                                  ុ
                         ំ
                                               ា
                                                                                                                37
                                                                                                                37
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42