Page 53 - 2025年4月《高棉》
P. 53
CIvityuvCn ｜各式各 YOUNG
�
ូ
ូ
ើ
�
ដោល្បីងអំនូដោធស្តែណ្ឌតំប៉ានូដោផៀើម្មកនូវ "ដោសិតច្បាផសិតំ�ង" "ដោសិតច្បា
ើ
ផសិតំខាឹម្ម" នូិង "ដោសិតច្បាផសិតំស្ថាយ" ជាដោ�ើម្ម។
�ម�ៗដោនូះ អំាកនូិយម្មដោល្បីងអំនូដោធស្តែណ្ឌតំប៉ានូរកដោឃូើញ
ើ
�
�
ា
�
ើ
ផសិតំស្តែ�ល្បី�ះដោល្បីផ្ទាឈក ថាសិ នូិងប្បងច្បាស្តែ�ល្បីមានូផសិតំ
អ
ូ
�
៏
ៀ
ំ
�
ើ
់
ុ
ើ
ដោ�ើយត្រូកម្មការង្ហារត្រូស្ថាវត្រូជាវកសិឱ្យយដោគំដោផើម្មកសិត្រូមាប្បដោធជា
ូ
គំំរដៃនូការត្រូស្ថាវត្រូជាវ។
ា
ដោយ៉ាងតាម្មការស្តែណ្ឌនាំពី�ត្រូកុម្មអំកត្រូស្ថាវត្រូជាវប៉ានូឱ្យយ�ឹង
�
�
ថា "ដោសិតច្បាផសិតំ" ស្តែ�ល្បីដោផើម្មកដោ�យអំកនូិយម្មដោល្បីងអំនូដោធស្តែណ្ឌតំ
ៀ
ើ
ា
�
ម្មកពីតំំប្បនូ់នានា ភាគំដោត្រូច្បាើនូជាផសិតំ Schizophylla ស្តែ�ល្បី
ា
ត្រូតំូវប៉ានូដោគំដោ�ថាផសិតំយិនូសិិនូពីណ្ឌសិដោ�កងដោខតំយណ្តានូ។ ស្ថាម្ម Spore កាង Schizophyllum
�
ត
៌
ូ
�
ង Schizophyllum
ា
ស្ថា
ា
Spore
ម្ម
កា
�
�
裂褶菌的孢子印 图片来源于网络
裂褶菌的孢子印 图片来源于网络
ឥ�វដោនូះ "ដោសិតច្បាផសិតំ" ម្មយច្បានូ�នូម្មនូត្រូតំម្មស្តែតំមានូ "កនូដោ�"
ឹ
ិ
ូ
ំ
�
ូ
់
ប្បដោណ្តាះដោទ ប្បស្តែនូតក៏ត្រូតំូវប៉ានូដោគំរំពីឹងថានូឹង�កល្បីក់តាម្ម
ា
�
ា
ះ
�
ា
ា
ូ
ទ�ផារដោ�ឆ្នាំដោត្រូកាយផងស្តែ�រ។ ដោតំផសិតំដៃត្រូពីតាម្មម្មល្បី�នូ ត្រូតំូវ ដោនាះ។
ើ
�
�
៍
់
�
ប៉ានូដោគំយកម្មក�ំ�ះដោ�យរដោប្បៀប្បណ្តា? ដោ�តំអំើប៉ានូជា ដោរឿងដោនូះចាប្បដោផតើម្មពីអារម្មមណ្ឌច្បាង�ឹងច្បាងដោឃូើញ។
់
់
�
�
ូ
"ផសិតំ" ស្តែ�ល្បីម្មនូអាច្បាប្បណ្ឌះប៉ានូដោ�កងម្មនូ�រពីដោស្ថាធនូ៍ ស្តែប្បរជា ដោលាក ដោសិៀ យាងជំ ប៉ានូរំល្បីឹកថា គ្នាតំច្បាល្បីច្បាតំដោម្មល្បី
ា
ិ
ត
ូ
ិ
់
ិ
ត
ើ
ា
�
�
ិ
�
ូ
ូ
ម
អាច្បា�ះល្បីតំលាសិ់យ៉ាងល្បីអដោ�ខាងដោត្រូ�ប៉ានូ? ដោតាះ ដោយើង ដោគំដោរើសិផសិតំដោ�រ�វវសិា។ ដោ�យម្មនូនូឹកស្ថានូ�ល្បី់ថា គ្នាតំ ់
ះ
ា
�
ុ
ា
�
�
ើ
ើ
ា
់
ើ
ទាំងអំសិគ្នាដោ�ទសិសនាស្តែសិងយល្បីដោ�ទត្រូកងគំនូម្ម�ងដៃនូដោខតំ ត អាច្បាដោឃូញផសិតំស្តែ�ល្បី�ះដោ�ដោល្បីស្តែផួដោប៉ាម្មម្ម�យដោនូះដោ�ដោល្បី ើ
់
ធ
ំ
់
យណ្តានូ។ ត្រូប្បពីនូផសពីើផាយទំនាកទនូងសិងម្ម។ ផសិតំដោនូះមានូដោរាម្ម
គ
ូ
័
ិ
ើ
ម
�
ា
ា
ិ
ា
ិ
៍
ា
ដោ�កងម្មនូ�រពីដោស្ថាធនូដៃនូត្រូកម្មត្រូស្ថាវត្រូជាវពីពីិធភាពី នូិង ដោ�ដោល្បីើវា ដោ�ើយត្រូតំូវប៉ានូប្បស្តែប្បកជាពីរស្តែផកស្តែ�ល្បីម្មនូដោសិគ្នា។
ុ
ំ
�
ើ
�
ិ
ិ
�
�
�
៌
ា
ូ
ូ
ា
ុ
ម្មដោល្បីគំល្បីផសិតំដៃនូវ ិទាស្ថានូត្រូស្ថាវត្រូជាវរ�កខជាតំគំនូម្មង ដោលាកប៉ានូប្បញ្ញាក់ថា វាដោម្មល្បីដោ��ច្បាជាយនូសិិនូពីណ្ឌសិ
ា
ើ
�
ឺ
៌
ឌិ
�
ិ
�
់
ដៃនូប្បណ្ឌតំយសិភាវ ិ ទាស្ថាស្ត្សិតច្បានូ "កនូប៉ាល្បីតំច្បាៗ" ដោ�កាង ប្បស្តែនូតយិនូសិិនូពីណ្ឌសិ�ះដោល្បីដោឈើ គំម្មនូស្តែ�ល្បីដោឃូើញមានូ
ូ
ិ
ូ
�
ូ
ើ
ា
ា
ៀ
ិ
់
�
�
�ប្បស្តែកវកពីងត្រូតំូវប៉ានូកដោត្រូម្មើក ដោ�ើម្មប�យកត្រូគ្នាប្បពីជំដៃនូ "ផសិតំ �ះដោ�ដោល្បីស្តែផួដោប៉ាម្មដោទ។ ខំគំតំថា វាជាវតំត្រូស្ថាវត្រូជាវគំរឱ្យយ
�
ំ
�
�
៍
ូ
ដោសិតច្បា" ស្តែ�ល្បីម្មកពី�ទទាំងត្រូប្បដោទសិ។ ពីកវានូឹងត្រូតំូវប្បស្តែប្បកដោច្បាញ ចាប្បអារម្មមណ្ឌម្ម�យ។
�
ំ
់
ត
ា
គ
ា
ដោ�ើយផំដោ�ើងវ ិ ញដោ�យអំកត្រូស្ថាវត្រូជាវវ ិ ទាស្ថាស្ត្សិ ដោ�ើម្មប � ប្បនាប្បពីទទ�ល្បីប៉ានូ "ដោសិតច្បាផសិតំដោប៉ាម្ម" ដោលាក ដោសិៀ យាងជំ ូ
ា
�
�
់
�
់
ា
់
ើ
ប្បង្ហាតំពីជំ។ នូិងសិ�ការ�រប្បសិដោលាកប៉ានូដោធការវ ិ ភាគំ នូិងកណ្ឌតំ ់
ើ
ូ
ំ
ា
ា
ឌិ
ូ
ូ
ដោលាកប្បណ្ឌតំ ដោសិៀ យាងជំ ស្តែ�ល្បីសិិកាដោ�វ ិ ទាស្ថានូ អំតំសិញ្ញាណ្ឌម្មាដោល្បីគំល្បីរប្បសិ់វា គំផសិតំ Schizophylla។
�
�
ត
ឺ
ូ
ិ
ា
ិ
ូ
់
ត្រូស្ថាវត្រូជាវរ�កខជាតំគំនូម្មងដៃនូប្បណ្ឌតំយសិភាវ ិទាស្ថាស្ត្សិ ត ប្បនាប្បពី�ប៉ានូប្បណ្ឌះ នូិង�ំវា "កនូដោ�" �ំប្បងរប្បសិ់វាត្រូតំូវ
�
ឌ
ត
�
�
�
ា
់
�
�
ិ
ា
់
ុ
ច្បានូ ប៉ានូត្រូប៉ាប្បអំាកកាស្តែសិតំថា ដោត្រូ�ពី "ដោសិតច្បាផសិតំដោប៉ាម្ម" ប៉ានូប្ប�នូត្រូតំ�ប្បដោ�អំកនូិយម្មដោល្បីងអំនូដោធស្តែណ្ឌតំដោ�ដោខតំ ត
ើ
ូ
ត
ួ
ើ
វ ិ ទាស្ថានូប៉ានូទទ�ល្បី "ដោសិតច្បាផសិតំ" ជាង ២០ ត្រូប្បដោភីទដោទៀតំ ជំឺជាំងស្តែ�ល្បីផល្បី់ "ដោសិតច្បាផសិតំដោប៉ាម្ម" ដោនូះ។ ការដោ�យ�ួង
ា
ា
ំ
់
ូ
់
ា
ិ
ំ
ំ
៍
ពី�ទទាំងត្រូប្បដោទសិច្បានូ រ�ម្មទាំងផសិតំស្តែ�ល្បី�ះដោល្បីទពាំងប៉ាយជំរ ូ ស្តែប្បប្បដោនូះប៉ានូប្បផសិច្បាណ្តាប្បអារម្មណ្ឌរប្បសិអំកដោល្បីង
ម
ើ
�
�
ើ
់
�
�
ើ
ា
ស្តែផួស្តែប្បសិ ស្តែផួត្រូពីនូ ត្រូតំសិកស្តែផអម្ម ស្ថាយ នូិង�ំ�ងជាជាដោ�ើម្ម អំនូដោធស្តែណ្ឌតំម្មដងដោទៀតំ។
ូ
ើ
ូ
ដោ�ើយពីកដោគំកពីងសិកាត្រូស្ថាវត្រូជាវ នូិងប្បង្ហាតំពីជំផសិតំទាំង ដោត្រូកាយម្មកដោទៀតំ ដោគំប៉ានូទទ�ល្បី "ដោសិតច្បាផសិតំ" កានូស្តែតំ
់
�
�
់
ំ
ិ
ា
ូ
53
