Page 10 - 2024年4月《高棉》
P. 10

高棉视点|     B½t’manBiess


                                         karcUlkñúgRBHraCvgSanuvgS  naK nigGMNacesþc
                                                                 ³
                                                 进入帝王之家——龙与王权


                                                 ំ
                                  ័
                     ស្រាបដែ�លរោ��មយរជកាលហានូ(ឆ្នាំ២០២-២២០
                                      ា
                                          ា
                                    ់
                  ុ
                 មនូគំ.�)  �ត្បូវនាគំចាបរោផ្តរើមបងាញខ្ពំនូកំងស្រាព្វះបរម�ជ-
                                              ួ
                                                 ុ
                                                 ើ
                 វា ំ ង។  រោ�រចូ  ល�វ  បាង  ដែ�ល�រោ�រចូបរោងើត្បូរជាកាលហានូ
                                         ូ
                 ស្រាបរោទ្យា�ចូនូ ស្រាបកា�ថា ស្រាទ្យាង�កនូរប�់នាគំ រោ�ើមូ�បងាញ
                                                         ា
                        ិ
                                      ់
                                                                                                �ំ
                                                                                              �
                                                                             ំ
                                                                                    ិង
                                                                                                     ់
                                                                                           ង
                                                                                            ស្រាព្វ
                                                                                   ៌
                                                                                ុ
                                                                                ុ
                                                                              យ
                                                                                               ជ
                                                                             ក“
                                                                                   នូ
                                                                                                    ក
                                                                             ំ
                                                                                ត្បូរិធិម

                                                                                   ៌
                                                                                                      �
                                                                        រោស្រាកា
                                                                                                      នូឈ
                                                                                         ព្វ
                                                                  រ រូបនាគំរោ�រោស្រាកាម�ក“យត្បូរិធិម នូិងត្បូមាភាព្វ”កំងស្រាព្វះ�ជ�ំណាកឈ�នូឈ�ង ង �
                                                                                              ះ
                                                                      �
                                                                                                 ណា
                                                                                          កំ
                                                                                          ”
                                                                   ូបនា
                                                                                                     ឈ
                                                                                       ំ
                                                                                                     ់
                                                                                     ត្បូមា
                                                                           �
                                                                                       ំ
                                                                                        ភា
                                                                     គំរោ
                                                                          ម
                                                                                           ុ
                                                                                           ុ
                                                                   � ំ
                                                                       �
                                                                     ងចា
                                                                    វា
                                 ំ
                                              ់
                                            ា
                              ់
                                                         ិ
                 ព្វ�ភាព្វស្រា�បចូាបចៃនូអណាចូ។  បនាបព្វ�រោនាះ  រោ�រចូចូនូក ៏  រោ រោ�វា ំ ងចា� ់ ់
                                                                         “正大光明”匾下的龙 CFP 图
                                                                  故宫乾清宫“正大光明”匾下的龙 CFP 图
                                                                  故宫乾清宫
                    ់
                                     ា
                                       ់
                 ចាបរោផ្តរើមយកខ្ពំនូរោ�ផ្តារភាបនូឹងនាគំ។
                            ួ
                     រោ��មយរជកាល�នូ់(គំ.�ឆ្នាំ១២៧១-១៣៦៨)        ដែកលមារូបនាគំ រោ�ើមូរោជៀ�ផ្តត្បូព្វ�ការស្រាត្បូត្បូព្វនូត្បូយរប�់រ�ឋ។
                                                                                                  ិ
                                                                                                 ិ
                                                                                      ុ
                               ា
                                                                                �
                                                                                              ួ
                                             ំ
                           ័
                                                                                           ូ
                                                                     ់
                 អកស្រាគំបស្រាគំងស្រាបរោទ្យា�ចូនូចាបរោផ្តើមហាមឃាត្បូមនូឱ្យយស្រាប�ជនូ  បនាបមក រោ�រចូចូនូកកណ្យត្បូ�ថ្មីី�នូវរូប�ត្បូវនាគំ គំឺ “មានូ
                  ំ
                                                  ិ
                                                                                      ់
                                                                                 ៏
                                      ់
                                                                              ិ
                                                                                  ំ
                                                                   ា
                       ់
                                 ិ
                                        រ
                                                 ់
                                                                   ំ
                 �ម�ារោស្រាបរូបនាគំ។  រោនូះមានូនូ័យថា  រោស្រា�ព្វ��បនូរ�ឋ   ដែ�ងព្វ�រ  នូិងរោជើងស្រាបាំ”    រោ�ើយមានូដែត្បូរោ�រចូរោទ្យា  រោទ្យាើបអាចូ
                                                       ា
                          ើ
                                                        ័
                                 ិ
                                                                                ំ
                                                                         ់
                    ់
                            �
                                        វ
                                        ើ
                                          ា
                                                                   ំ
                 ស្រាគំបអងគការ�វ ិ លមនូអាចូរោធិវត្បូដែ�លមានូរូបនាគំរោនាះ  រោ��កពាក�រោមំ�កបពាក់ដែ�លមានូរូបនាគំរោនូះ។
                            ុ
                                          ុ
                                         ិ
                       ូុ
                                     ូ
                 រោទ្យា។  បដែនូរ  ស្រាប�ជនូខ្ពំះចូលចូត្បូររូបនាគំរោនូះ  រោ�ើយបានូ
                                       karehIrcUlkñúgpÞHRbCaCnsamBaØ  naK nigsgÁmTMenIb
                                                                   ³
                                             飞入寻常百姓家——龙与近现代社会
                                                                    វបូធិម�ំរបាំនាគំស្រាត្បូូវបានូផ្តសព្វផ្តាយរោ��លត្បូំបនូ ់
                                                                                                       ់
                                                                          ៌
                                                                                            វ
                                                                              ុ
                                                                                                    ូ
                                                                                            រ
                                                                 អា��អារោគំំយ៍  អរូប  អារោមរិក  អស្ត្�ល�  នូិងណ្យដែវលរោ�ស
                                                                             ឺ
                                                                                         ូ
                                                                    ុ
                                                                                          ិ
                                                                                                          ិ
                                                                                                    ិ
                                                                 �ង�រោ�ើម  តាមរយ�ជនូ�ត្បូចូនូ  នូិងអាណ្យកជនូចូនូ
                                                                                         ិ
                                                                    ់
                                                                 ដែ�លរោ�រ�រោ�កំងស្រាបរោទ្យា�ទាំងរោនាះ  រោ�ើយបានូកាយ�
                                                                          ់
                                                                                                       ំ
                                                                              ុ
                                                                   ិ
                                                                         ា
                                                                                         ិ
                                                                  ិ
                                                                 នូមត្បូរ�ញ្ជា��ំខានូចៃនូវបូធិមចូនូ។
                                                                                ់
                                                                                        ៌
                                                                           ៏
                                                                                          ់
                                                                      ំ
                   មីវ ិ
                                                                                                  ំ
                                                                                             ់
                                  �
                                   ុ
                                   ុ
                                 �
                                 �
                                  “
                                        ង”
                                         កំ
                                          ង
                                   ត្បូ
                                    នា
                                     គំរោភីំើ
                             ស្រាបចៃព្វណ្យ
                       រោនូ
                       ំ
                        ៀម
                  កមីវ ិ ធិ�ទ្យាំរោនូៀមទ្យាមាបស្រាបចៃព្វណ្យ“�ត្បូនាគំរោភីំើង”កំងស្រាកុងឆ្លងឈ�ង  ឆ្លងតាមរយ�ការអភីិវឌ្ឍឍអ��បពានូ់ឆ្នាំ  នាគំបានូ
                  ក
                     ធិ�ទ្យា
                            ប
                             ់
                             ់
                          ទ្យាមា
                           ំ
                           ំ
                                               ង
                                               ុ
                                              ឆ្ល
                                               ុ
                                                 �
                                                 ង
                                                ឈ
                                           ស្រាក
                                             ុង
                                          ុ
                                          ុ
                  重庆市民俗活动“烧火龙” CFP 图
                  重庆市民俗活动“烧火龙” CFP 图
                                                                                  ំ
                                                                                        �
                                                                         ិ
                                                                                                   ិ
                                                                                                  ិ
                                                                               ា
                                                                                     ី
                                                                        ិ
                                                                 កាយ�នូមត្បូរ�ញ្ជាដែផ្តក�រត្បូរប�់ជនូ�ត្បូចូនូ  រោ�ើយ
                                                                  ំ
                                  ៏
                                    ូ
                                                                              ី
                     កំងស្រាបវត្បូរិ�ស្ត្�រ�យរអដែងវងរោនាះ  �ត្បូវនាគំបានូអម-  រោគំបានូ�ករោ�ះនាគំឱ្យយគំរោស្រាមាងវ ិ�វកមីធិំៗ�រោស្រាចូើនូ
                                                                          ់
                      ុ
                                                 ំ
                     ើ
                 �ំរោណ្យរស្រាប�ជនូចូនូអ�រោព្វល�បពានូ់ឆ្នាំមករោ�ើយ។   �ចូ� នាវាស្រា�វស្រា�វវ ិ ទ្យាា�ស្ត្�រ “នាគំស្រាព្វឹល” នាវាមជទ្យាឹក
                                                                                                       ុ
                                            ់
                                     ់
                                ិ
                                                                  ូ
                      ៌
                                                                                             ិ
                                                    េ
                             �
                 វបូធិមស្រាបចៃព្វណ្យស្រាត្បូូវបានូទ្យាទ្យាួលបនូរ  នូិងបរោ�ញនូវភាព្វ-  “ជ�វ�ង”  (នាគំ)  នូិងបរោចូេកវ ិ ទ្យាាផ្តលត្បូថាមព្វលអគំគិ�នូ�
                                                       ូ
                                                                     ុ
                                                                  ុ
                                                                               ិ
                                  ំ
                                                                        ែ
                                              ៌
                 រ�់ររោវ ើ កថ្មីី�កំង�មយទ្យារោនូើប។  វបូធិមនាគំបានូចាកបំ�  នូយរោកំដែអរ “នាគំចូនូរោលខ្ព ១” �រោ�ើម។
                                                         ់
                              ័
                          ុ
                                                                                               ិ
                                                                                                     ់
                                                                                                 ិ
                                                       ិ
                                                   ិ
                                ់
                          ំ
                                                                                 ៏
                                                    ិ
                 �ងរោស្រា�កងការរ�រោ�ស្រាបចាំចៃថ្មីៃរប�់ជនូ�ត្បូចូនូ ព្វរោ��  បចូេបូនូំ  នាគំកត្បូំណាងឱ្យយជនូ�ត្បូចូនូស្រាគំបរូបដែ�ល
                   ូ
                                                                       ុ
                         ុ
                                                                                                   ៍
                                                     ិ
                                  ំ
                 គំឺការ�ំរបាំនាគំ  បានូកាយ�ដែផ្តំក�ំខានូ់ដែ�លមនូអាចូខ្ពវះ  ស្រា�ឡាញការរ�រោ�   នូិងមានូភាព្វឧ�ា�ព្វា�ម។
                                                                        ់
                                                                             ់
                 បានូកំងព្វធិ�បណ្យយរោផ្តសងៗរប�់ជនូ�ត្បូចូនូ  នូិងបានូកាយ  នាគំត្បូំណាងឱ្យយករកាហានូ  ភាព្វ��ចៃវ  �មគំគ�ភាព្វ  នូិង
                        ិ
                           ុ
                                              ិ
                                                                               ំ
                                                                             �
                                                         ំ
                                                ិ
                                                                                          ំ
                      ុ
                 �កមីវ ិ ធិ�ដែ�លត្បូំណាងឱ្យយស្រាបវត្បូរិ�ស្ត្�រ  វបូធិម  នូិងក�ឡា  ភាព្វរោកំ�វការប�់ជនូ�ត្បូចូនូ  �រោចូំះ  ស្រាប�ជនូចូនូស្រាត្បូូវរោគំ
                                                                                                     ិ
                                                                                     ិ
                                                    ៌
                                                                                         ូ
                                                                         ំ
                                                                                    ិ
                                                                        ូ
                            ិ
                 រប�ស្រាបរោទ្យា�ចូនូ។                            រោ�ថា “កនូរោ�រប�់នាគំ”។
                     ់
          10
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15