Page 35 - 2024年8月《高棉》
P. 35

B½t’manBiess |高棉视点
                                                                                               B½t’manBiess
                                                                                                        |高棉视点
                                                                                               B½t’manBiess |高棉视点



                                                                                  ចិដោត្រូម្ម
                                                          ជា
                                                                                     ៀង
                                                                             ពី
                                                                             ំ
                                                                             ំ
                                                                              ុ
                                                                              ដោត្រូចិ
                                                                              ង
                                                                              ុ
                                                                                ៀង
                                                                           នូក
                                                                    ូ
                                                                    ូ
                                                                     ដោ
                                                                 ត
                                                                  ិ
                                                                  ិ
                                                                  ��ស្សាុ
                                                                        ូ
                                                                        ណា
                                                            ជំនូជំនូ
                                                                        ូ
                                                                     �
                                                                      តាយ
                                                               ជា
                                                                                                  នូា
                                                                                                   �
                                                                                                   �
                                                                                                           ឹ
                                                                                                           ឹ
                                                                                                           ង
                                                                                                          ់
                                                                                                          ់
                                                                                                          ប់
                                                                                                   ដោ
                                                                                                   �តា
                                                                                                      ម្ម�ត
                                                                                         ដោ
                                                                                         �ងឧ
                                                                                        ិង
                                                         ត្រូប់ជាជំនូជំនូជាត��ស្សាុដោ�តាយណានូកពីងដោត្រូចិៀងចិដោត្រូម្មៀង នូិងដោ�ងឧប់ករណ៍តន្ត្នូាដោ�តាម្ម�តប់ង
                                                                                       នូ
                                                         ត្រូប់
                                                                                                ៍
                                                                                                 តន្ត្
                                                                                                ៍
                                                                                            ប់
                                                                                             ករណ៍

                                                                          云南傈僳族人民在湖边唱歌、弹奏乐器 图片来源于网络
                                                                          云南傈僳族人民在湖边唱歌、弹奏乐器 图片来源于网络
                                                   ់
                                          ូ
                                                                                     �
                                                                                     ា
                                                                                                 ូ
                                                                                           �
                                                                       ូ
                                                                    ់
                                                                                  ៍
                                                                          ូ
                            ូ
                     ដោ�តាម្មភិម្មិនានាកាងដោ�តាយណានូ  រា�ដោពី�អប់អរ  �កប់ញ្ចូ�នូវឧប់ករណ៍តន្ត្នូត្រូប់ដៃពីណ៍ដោ�តាយណានូជាដោត្រូចិើនូ
                                   ុ
                                                                       ូ
                                   ួ
                                                                          ា
                                                                            ់
                     ុ
                                                                                                     ិ
                                                                                   ូ
                                      ុ
                                                                                                         ុ
                                                                                                         ុ
                                                    ៍
                                       ា
                              ូ
                               ិ
                 ពីធ�ប់ណ៍យ  អាកភិម្មនូឹងជំប់ជំំគ្នា  ដោ�ងឧប់ករណ៍ដោភិែងខែ��  ត្រូប់ដោភិ�។ ស្តាប់ដោ� វា�ចិជាប់�ចិដោត្រូម្មៀងត្រូប់ជាត្រូប់យ ប់ខែនូា
                  ិ
                                     ែ
                                                                                   ា
                 ពីួកដោគំចិ�ចិិតា។  �ែយដោឃ្លាក  (Cucurbit  Flute)  រប់ស្សា ់  �នូកចិដោត្រូម្មៀងខែប់រជាប់ង្ហាញពី���ឋភាពីដៃនូការរស្សាដោ�រប់ស្សា ់
                                                                                        ិ
                                                                  ំ
                                                                                                     ់
                       ូ
                                                                   ុ
                                ុ
                                                      ិ
                                               ់
                                                                                                  ុ
                                                                               ើ
                                                                                                          ម
                                                                         ័
                                �
                 ជំនូជាតដៃត  ត្រូ�ខែ�សប់រាងកា�នាគំរប់ស្សាជំនូជាតដៃប់  ស្សាារ  ម្មនូស្សាសស្សាម្មយ�ដោនូប់។   អាកវាយស្សាារដៃនូត្រូកម្មតន្ត្នូាដោឈា�
                       ិ
                                                                   ុ
                                                                                                       �
                                                        ុ
                                                                             ំ
                                                                             ិ
                                                                                          ុ
                                                                       ូ
                                                         ់
                           ់
                                                                                         �
                                                ៍
                 ដោជំើង�ំរ�រប់ស្សាជំនូជាតអាឆ្នាង...  ឧប់ករណ៍ដោភិែងរប់ស្សាជំនូ-  ដោស្សាៀវ អវ បានូនូ�យថ្នា "តន្ត្នូាប់រាណ៍ជាដោត្រូចិើនូម្មនូង្ហាយ-
                                 ិ
                                                                                                      ិ
                                                                   ួ
                                          ់
                 ជាតិនានាអាចិត្រូបាប់់ពី�ដោរឿងរាវរប់ស្សាអកត្រូប់គំំ  នូិងអាចិប់ង្ហាញ  ត្រូស្សា�ផសពីើផាយដោ�  ដោត្រូពា�វាម្មិនូស្សាវ�នូការពាកពីនូធជាម្មួយ
                                                                                          ូ
                                                                                                    ់
                                           ា
                                                                                                     ័
                                     ុ
                                                         ា
                                                                                                     ំ
                                                    ិ
                 ម្មដោនាស្សាដោញ្ចូតនារប់ស្សាពីួកដោគំ។  តន្ត្នូា�ទាំំងដោនូ�ម្មនូតត្រូម្មូវឱ្យយ  ស្សាម្មយប់ចិប់បនូ។ ដោ�ដោពី�ខែ��ម្មនូស្សាសស្សាម្មយ�ដោនូប់បានូ
                                 ់
                                                                            ា
                                                                         ូ
                          ូ
                                                                                                       ើ
                                                                    ័
                                                                                            ុ
                                                                                                 ័
                                                                         ុ
                                                                                                      ៍
                                        ា
                                      ់
                 �នូឆ្នាកស្សាខែម្មាង�ធំឬត្រូស្សាស្សាស្តាតដោនា�ដោ�  ដោ�យស្តារខែតវា  ស្តាប់ឮប់�ដោភិែងទាំំងដោនា�  ពីួកដោគំនូឹង�នូអារម្មមណ៍ថ្នា  វា
                                                                    ់
                                                                   ា
                               ៏
                                                                                                  ុ
                                                                             ំ
                                       ់
                 �នូត្រូប់ភិពីដោចិញពី�ជំ�វភាពីរស្សាដោ�  ដោហើយក៏ត្រូតូវវ ិ �ម្មកដោ�  ម្មនូ�នូ�ំនាក�នូងជាម្មួយពីួកដោគំដោនា�ដោ�។ ប់ខែនូ ពីួកដោយើង
                                                                  ិ
                                                                                                    ា
                                                                           ់
                                                                                                  ុ
                                                                       ើ
                           ់
                                                                       ើ
                                                    ៏
                                                                  ំ
                                                                                          ់
                                                                                  ឺ
                 រកជំ�វភាពីរស្សាដោ�វ ិ ញខែ�រ។ ដោនូ�ជាការឆ្លែ�ប់ញ្ជាំង�ពីិតត្រូបាក�  កពីងដោធដោរឿងជាដោត្រូចិើនូគំដោ�ើម្មបចាកប់ខែនូិម្មឈាម្ម�ម�ដោ�កាង
                                                                   ុ
                                                                                       �
                                                 ូ
                                             ុ
                                                                                                          ុ
                                                                    ុ
                              ់
                                                                                   ើ
                                                                                                 ំ
                                                                                   ើ
                         ិ
                 ដៃនូចិិតាគំំនូតរប់ស្សាត្រូប់ជាជំនូដោ�ដោ�តាយណានូ។  វតិប់រាណ៍ទាំំងដោនូ�  (ដោធឱ្យយវា)�នូ�ំនាក�នូងជាម្មួយនូឹង
                                             ូ
                                                                                               ់
                                                                  ុ
                                                                                                   ើ
                                                                                              ័
                                                                                                 ំ
                                                                    ័
                                              ា
                     ដោត្រូ�ពី�វ ិ ធ�ស្សាខែម្មងខែប់ប់ត្រូប់ដៃពីណ៍ តន្ត្នូ�ករយណានូស្សាម្មយ  ស្សាម្មយប់ចិូប់បនូា  ដោ�ើម្មបជំួយម្មនូស្សាសស្សាម្មយ�ដោនូប់យ��ឹង
                               ី
                                                          ័
                                                                                                         ់
                                                                                  �
                                                                                        ុ
                                          �
                                                  ូ
                                                                         ុ
                  ំ
                                                                                          ួ
                 �ដោនូប់កកពីងខែស្សាងរក��ធភាពី��ដៃនូតន្ត្នូត្រូប់ជាត្រូប់យ។ ត្រូកម្ម  អពីវាឱ្យយកានូខែត�នូភាពីង្ហាយត្រូស្សា�"។
                       ៏
                                                                          ់
                    ើ
                        ំ
                                              ា
                                                           ុ
                                                    ិ
                              ើ
                                         ម
                          ុ
                                                                  ំ
                                              �
                                                                   �
                                                       ូ
                                                                            ូ
                 ចិដោត្រូម្មៀង ស្តានូយនូ ត្រូតូវបានូប់ដោងើតដោឡុើងដោ�កងដោ�តាយណានូ  ដោ�ដោ�តាយណានូ  តន្ត្នូាត្រូប់ជាត្រូប់យដោត្រូប់ៀប់�ចិជាស្តានូ
                                                                                                    ូ
                                        ក
                                                                                            ិ
                                                                                                          ព
                                                                                      �
                                                 ា
                             ឹ
                                                 ុ
                 ខែ���នូស្សា�ជំិកជាជំនូជាតិហានូ យ� ហានូ� នូិងជំនូជាត ិ  តភាប់អត�តកា� នូិងអនាគំតកា� ខែ��ដោធើឱ្យយដោយើង�នូ
                                                                                                  ើ
                                                                   ា
                                                                     ់
                                                                                                         ់
                 អងដោគំែស្សា�កខែ��ដោចិ�នូ�យត្រូគ្នាម្មភាស្តាយណានូ។   អារម្មមណ៍ស្សាៃប់ស្តាត់  នូិងភាពីស្សា��ម្មរម្មនាកាងជំ�វ ិ តរស្សាដោ�
                            ់
                                                                                           ុ
                                                     ូ
                                                                             ៃ
                                                                                        ុ
                    ់
                                                                       ៍
                          ា
                                                                           ់
                                     ិ
                                                                                                 ុ
                                                                       ៏
                                                       ់
                                                                                         ូ
                                                                                       ៍
                 ពាកយថ្នា "ស្តានូយឹនូ" �នូនូ័យថ្នា ម្មនូស្សាសខែ��រស្សាដោ�កាង  ��ត្រូកុង�ម្ម�ញក។  អារម្មមណ៍ធរត្រូស្តា�ខែ��ម្មកពីតន្ត្នូ ា �
                                             ុ
                                                                                                        �
                                                                            ឹ
                                                           ុ
                                                                           ូ
                                                                                        ែ
                                          ់
                                                                                                     ា
                  ំ
                 តប់នូភិាំដោត្រូ�។  ការស្សាខែម្មាងរប់ស្សាពីួកដោគំ�នូរចិនាប់�ដោស្សារ�   ត្រូប់ជាត្រូប់យយណានូ   បានូកាយជានូិម្មតាស្សាញ្ជាវប់បធម្ម ៌
                                                                       ិ
                     ់
                                                                                                ិ
                                                                                    ិ
                  ំ
                 កខែប់ែង រ�ករាយ ដោហើយដោចិ�ដោស្សាចិចិំអក�នូឯង ខែ��នូឹងអាចិ  ពីដោស្សាស្សាម្មួយត្រូប់ដោភិ�។  ម្មនូថ្នាអាក�ដៃ�នូ�យអើក៏ដោ�យ
                                                                                               ិ
                                                                  ិ
                                             ែ
                                                                                                     �
                                      ើ
                                             ួ
                                                                                        ់
                                               ់
                 ជំួយប់នូធរអារម្មមណ៍���ស្សាសនូិកជំនូត្រូគំប់រប់។  ម្មនូស្សាសដោ���ដោនូ�ម្មនូខែ���ើ�ដោត្រូចិើនូដោ�  ដោ�ដោពី�ខែ��
                                                ូ
                                  ់
                                                                               ិ
                              ៍
                                                                   ុ
                       ូ
                                                                                        ា
                       ុ
                                    ឹ
                                                                              ៍
                                           ួ
                                                ធ
                                                                                               ៏
                     ត្រូកម្មចិដោត្រូម្មៀង ស្តានូយនូ បានូ���ឥ�ិពី��ងត្រូជា�-  ពីួកដោគំ�នូអារម្មមណ៍ស្សាប់ាយចិត  ពីួកដោគំកដោ�ដោត្រូចិៀងចិដោត្រូម្មៀង
                                                                                       ិ
                                                     ុ
                                                                                                         ំ
                                                                                                     ី
                                               ូ
                      �
                           ៌
                 ដោត្រូ�ពីវប់បធម្មជំនូជាតិភាគំតចិដោ�ដោ�តាយណានូ  ខែ��បានូ  នូិងដោ�ងឧប់ករណ៍តន្ត្នូ� ដោ�យស្តារខែតដោនូ�ជាវ ិ ធ�ផ្តា�ប់ផត
                                      ិ
                                                                              ៍
                                                                                                        ់
                                                                                  ា
                                                                                                          ុ
                                           �
                          ូ
                 ត្រូចិបាចិប់ញ្ចូ�គ្នានូវឧប់ករណ៍តន្ត្នូជំនូជាតិភាគំតចិ  នូិង  រប់ស្សាពីួកដោគំស្សាត្រូ�ប់ប់ង្ហាញអារម្មមណ៍រប់ស្សា�ែនូ។
                                                                                                ់
                             ា
                      ់
                                                                               ់
                                                                     ់
                                                      ិ
                               ូ
                                           ា
                                                                                  ា
                                                                                           ៍
                                       ៍
                                                                                                 ួ
                         ូ
                                                                                                ុ
                                                                                    �
                                                                      ិ
                                                                                     ុ
                                   ់
                                                                                   ិ
                 ប់�ដោភិែងត្រូប់ជាត្រូប់យរប់ស្សាយណានូ ជាម្មួយនូឹងធាតផសំតន្ត្នូា �  ម្មនូថ្នាជាដោពី�ដៃនូពីធប់ណ៍យខែ��ម្មនូស្សាសរាប់ពានូរាប់ ់
                             ិ
                                                                                                         ់
                                                      ុ
                                     ូ
                                                                                                     ់
                          ំ
                                                                          ុ
                                                                        ំ
                    ើ
                                              ៌
                                                                       ់
                  ំ
                                                      ុ
                                                                  ុ
                                                                                              ា
                                                                                                 ិ
                 �ដោនូប់ៗ  ប់ខែប់ករបាំងដៃនូភាស្តា  វប់បធម្ម  នូិងអាយ  ដោ�យ  ម្មឺនូនាកកពីងស្សាប់ាយរ�ករាយ  ឬកកងពីធ�ជំប់ដោ�ៀង� ៏
                                                                                             ៏
                                                                                                     ់
                                                                                              ុ
                                       ិ
                    ើ
                                                    �
                                                                                        ំ
                 ដោត្រូប់វ ិ ធ��ដោនូប់ៗ  នូិង�ត្រូម្មងស្សា�បៈខែប់ប់ត្រូប់ដៃពីណ៍  ដោ�ើម្មបដោធ ើ ើ  រស្សា់រដោវ ើ ក  ឬដោ�ដោពី�ស្សាត្រូ�ក�ខែហកាយធម្មមតា  ឱ្យយខែត�នូ
                       ំ
                         ើ
                                                          �
                                     ់
                                                                                                         ា
                                                                                       ា
                      ុ
                 ឱ្យយម្មនូស្សាសកានូខែតដោត្រូចិើនូដោ�ើរ�ិតជំិតដោ�នូឹងធម្មមជាតិ  ដោហើយ  ប់រិ�កាស្សាស្សាប់ាយរ�ករាយ អករា�់គ្នាខែ��ម្មនូបានូស្តា� ់
                                                                                                   ិ
                            ់
                                                                                             ា
                                    ់
                                                                                                         ិ
                                                                                         ់
                 បានូ���ការស្សារដោស្សាើររាប់ម្មនូអស្សាដោ�កាង�ិវាតន្ត្នូា�។  គ្នា  ក៏កានូ់ដៃ�គ្នាប់ដោងើតជារងើងរាំតាម្ម�ស្សាវ ិ �ដៃនូត្រូ�នូចិ-
                                                                  ា
                                                                             ា
                                                                                  ក
                                                                                               ិ
                       ួ
                                          ់
                                      ិ
                                              ុ
                                     ា
                                                                               ា
                     ប់�ចិដោត្រូម្មៀង ‹‹៣០ ឆ្នាំដោត្រូកាយ›› រប់ស្សាពីួកដោគំត្រូតូវបានូ  នាឡុិកា ដោហើយរួម្មគ្នាដោត្រូចិៀងចិដោត្រូម្មៀង�ងស្សាប់ាយ។
                                                                                             ុ
                                                 ់
                                                      ូ
                       ួ
                 ខែកស្សាត្រូម្ម�ពី�ប់�ដោភិងត្រូប់ជាត្រូប់យរប់ស្សាជំនូជាត��ស្សា  ដោហើយ
                                            ់
                                      ិ
                               ែ
                                                      ុ
                                                  ិ
                                                                                                                35
                                                                                                                35
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40