Page 35 - 2024年8月《高棉》

B½t’manBiess ｜高棉视点
B½t’manBiess
｜高棉视点
B½t’manBiess ｜高棉视点

ចិដោត្រូម្ម
ជា
ៀង
ពី
ំ
ំ
ុ
ដោត្រូចិ
ង
ុ
ៀង
នូក
ូ
ូ
ដោ
ត
ិ
ិ
��ស្សាុ
ូ
ណា
ជំនូជំនូ
ូ
�
តាយ
ជា
នូា
�
�
ឹ
ឹ
ង
់
់
ប់
ដោ
�តា
ម្ម�ត
ដោ
�ងឧ
ិង
ត្រូប់ជាជំនូជំនូជាត��ស្សាុដោ�តាយណានូកពីងដោត្រូចិៀងចិដោត្រូម្មៀង នូិងដោ�ងឧប់ករណ៍តន្ត្នូាដោ�តាម្ម�តប់ង
នូ
ត្រូប់
៍
តន្ត្
៍
ប់
ករណ៍

云南傈僳族人民在湖边唱歌、弹奏乐器 图片来源于网络
云南傈僳族人民在湖边唱歌、弹奏乐器 图片来源于网络
់
ូ
�
ា
ូ
�
ូ
់
៍
ូ
ូ
ដោ�តាម្មភិម្មិនានាកាងដោ�តាយណានូ រា�ដោពី�អប់អរ �កប់ញ្ចូ�នូវឧប់ករណ៍តន្ត្នូត្រូប់ដៃពីណ៍ដោ�តាយណានូជាដោត្រូចិើនូ
ុ
ូ
ួ
ា
់
ុ
ិ
ូ
ុ
ុ
ុ
៍
ា
ូ
ិ
ពីធ�ប់ណ៍យ អាកភិម្មនូឹងជំប់ជំំគ្នា ដោ�ងឧប់ករណ៍ដោភិែងខែ�� ត្រូប់ដោភិ�។ ស្តាប់ដោ� វា�ចិជាប់�ចិដោត្រូម្មៀងត្រូប់ជាត្រូប់យ ប់ខែនូា
ិ
ែ
ា
ពីួកដោគំចិ�ចិិតា។ �ែយដោឃ្លាក (Cucurbit Flute) រប់ស្សា ់ �នូកចិដោត្រូម្មៀងខែប់រជាប់ង្ហាញពី���ឋភាពីដៃនូការរស្សាដោ�រប់ស្សា ់
ិ
ំ
់
ូ
ុ
ុ
ិ
់
ុ
ើ
ម
័
�
ជំនូជាតដៃត ត្រូ�ខែ�សប់រាងកា�នាគំរប់ស្សាជំនូជាតដៃប់ ស្សាារ ម្មនូស្សាសស្សាម្មយ�ដោនូប់។ អាកវាយស្សាារដៃនូត្រូកម្មតន្ត្នូាដោឈា�
ិ
ុ
�
ុ
ំ
ិ
ុ
ូ
់
់
�
៍
ដោជំើង�ំរ�រប់ស្សាជំនូជាតអាឆ្នាង... ឧប់ករណ៍ដោភិែងរប់ស្សាជំនូ- ដោស្សាៀវ អវ បានូនូ�យថ្នា "តន្ត្នូាប់រាណ៍ជាដោត្រូចិើនូម្មនូង្ហាយ-
ិ
ិ
ួ
់
ជាតិនានាអាចិត្រូបាប់់ពី�ដោរឿងរាវរប់ស្សាអកត្រូប់គំំ នូិងអាចិប់ង្ហាញ ត្រូស្សា�ផសពីើផាយដោ� ដោត្រូពា�វាម្មិនូស្សាវ�នូការពាកពីនូធជាម្មួយ
ូ
់
ា
័
ុ
ា
ំ
ិ
ម្មដោនាស្សាដោញ្ចូតនារប់ស្សាពីួកដោគំ។ តន្ត្នូា�ទាំំងដោនូ�ម្មនូតត្រូម្មូវឱ្យយ ស្សាម្មយប់ចិប់បនូ។ ដោ�ដោពី�ខែ��ម្មនូស្សាសស្សាម្មយ�ដោនូប់បានូ
់
ា
ូ
ូ
ើ
័
ុ
័
ុ
៍
ា
់
�នូឆ្នាកស្សាខែម្មាង�ធំឬត្រូស្សាស្សាស្តាតដោនា�ដោ� ដោ�យស្តារខែតវា ស្តាប់ឮប់�ដោភិែងទាំំងដោនា� ពីួកដោគំនូឹង�នូអារម្មមណ៍ថ្នា វា
់
ា
៏
ុ
ំ
់
�នូត្រូប់ភិពីដោចិញពី�ជំ�វភាពីរស្សាដោ� ដោហើយក៏ត្រូតូវវ ិ �ម្មកដោ� ម្មនូ�នូ�ំនាក�នូងជាម្មួយពីួកដោគំដោនា�ដោ�។ ប់ខែនូ ពីួកដោយើង
ិ
ា
់
ុ
ើ
់
ើ
៏
ំ
់
ឺ
រកជំ�វភាពីរស្សាដោ�វ ិ ញខែ�រ។ ដោនូ�ជាការឆ្លែ�ប់ញ្ជាំង�ពីិតត្រូបាក� កពីងដោធដោរឿងជាដោត្រូចិើនូគំដោ�ើម្មបចាកប់ខែនូិម្មឈាម្ម�ម�ដោ�កាង
ុ
�
ូ
ុ
ុ
ុ
់
ើ
ំ
ើ
ិ
ដៃនូចិិតាគំំនូតរប់ស្សាត្រូប់ជាជំនូដោ�ដោ�តាយណានូ។ វតិប់រាណ៍ទាំំងដោនូ� (ដោធឱ្យយវា)�នូ�ំនាក�នូងជាម្មួយនូឹង
ូ
់
ុ
ើ
័
ំ
័
ា
ដោត្រូ�ពី�វ ិ ធ�ស្សាខែម្មងខែប់ប់ត្រូប់ដៃពីណ៍ តន្ត្នូ�ករយណានូស្សាម្មយ ស្សាម្មយប់ចិូប់បនូា ដោ�ើម្មបជំួយម្មនូស្សាសស្សាម្មយ�ដោនូប់យ��ឹង
ី
័
់
�
ុ
�
ូ
ុ
ំ
ួ
�ដោនូប់កកពីងខែស្សាងរក��ធភាពី��ដៃនូតន្ត្នូត្រូប់ជាត្រូប់យ។ ត្រូកម្ម អពីវាឱ្យយកានូខែត�នូភាពីង្ហាយត្រូស្សា�"។
៏
់
ើ
ំ
ា
ុ
ិ
ើ
ម
ុ
ំ
�
�
ូ
ូ
ចិដោត្រូម្មៀង ស្តានូយនូ ត្រូតូវបានូប់ដោងើតដោឡុើងដោ�កងដោ�តាយណានូ ដោ�ដោ�តាយណានូ តន្ត្នូាត្រូប់ជាត្រូប់យដោត្រូប់ៀប់�ចិជាស្តានូ
ូ
ក
ិ
ព
�
ា
ឹ
ុ
ខែ���នូស្សា�ជំិកជាជំនូជាតិហានូ យ� ហានូ� នូិងជំនូជាត ិ តភាប់អត�តកា� នូិងអនាគំតកា� ខែ��ដោធើឱ្យយដោយើង�នូ
ើ
ា
់
់
អងដោគំែស្សា�កខែ��ដោចិ�នូ�យត្រូគ្នាម្មភាស្តាយណានូ។ អារម្មមណ៍ស្សាៃប់ស្តាត់ នូិងភាពីស្សា��ម្មរម្មនាកាងជំ�វ ិ តរស្សាដោ�
់
ុ
ូ
ៃ
ុ
់
៍
ា
់
ិ
ុ
៏
់
ូ
៍
ពាកយថ្នា "ស្តានូយឹនូ" �នូនូ័យថ្នា ម្មនូស្សាសខែ��រស្សាដោ�កាង ��ត្រូកុង�ម្ម�ញក។ អារម្មមណ៍ធរត្រូស្តា�ខែ��ម្មកពីតន្ត្នូ ា �
ុ
�
ឹ
ុ
ូ
ែ
់
ា
ំ
តប់នូភិាំដោត្រូ�។ ការស្សាខែម្មាងរប់ស្សាពីួកដោគំ�នូរចិនាប់�ដោស្សារ� ត្រូប់ជាត្រូប់យយណានូ បានូកាយជានូិម្មតាស្សាញ្ជាវប់បធម្ម ៌
ិ
់
ិ
ិ
ំ
កខែប់ែង រ�ករាយ ដោហើយដោចិ�ដោស្សាចិចិំអក�នូឯង ខែ��នូឹងអាចិ ពីដោស្សាស្សាម្មួយត្រូប់ដោភិ�។ ម្មនូថ្នាអាក�ដៃ�នូ�យអើក៏ដោ�យ
ិ
ិ
ែ
�
ើ
ួ
់
់
ជំួយប់នូធរអារម្មមណ៍���ស្សាសនូិកជំនូត្រូគំប់រប់។ ម្មនូស្សាសដោ���ដោនូ�ម្មនូខែ���ើ�ដោត្រូចិើនូដោ� ដោ�ដោពី�ខែ��
ូ
់
ិ
៍
ុ
ូ
ា
ុ
ឹ
៍
ួ
ធ
៏
ត្រូកម្មចិដោត្រូម្មៀង ស្តានូយនូ បានូ���ឥ�ិពី��ងត្រូជា�- ពីួកដោគំ�នូអារម្មមណ៍ស្សាប់ាយចិត ពីួកដោគំកដោ�ដោត្រូចិៀងចិដោត្រូម្មៀង
ិ
ុ
ំ
ី
ូ
�
៌
ដោត្រូ�ពីវប់បធម្មជំនូជាតិភាគំតចិដោ�ដោ�តាយណានូ ខែ��បានូ នូិងដោ�ងឧប់ករណ៍តន្ត្នូ� ដោ�យស្តារខែតដោនូ�ជាវ ិ ធ�ផ្តា�ប់ផត
ិ
៍
់
ា
ុ
�
ូ
ត្រូចិបាចិប់ញ្ចូ�គ្នានូវឧប់ករណ៍តន្ត្នូជំនូជាតិភាគំតចិ នូិង រប់ស្សាពីួកដោគំស្សាត្រូ�ប់ប់ង្ហាញអារម្មមណ៍រប់ស្សា�ែនូ។
់
ា
់
់
់
ិ
ូ
ា
ា
៍
៍
ួ
ូ
ុ
�
ិ
ុ
់
ិ
ប់�ដោភិែងត្រូប់ជាត្រូប់យរប់ស្សាយណានូ ជាម្មួយនូឹងធាតផសំតន្ត្នូា � ម្មនូថ្នាជាដោពី�ដៃនូពីធប់ណ៍យខែ��ម្មនូស្សាសរាប់ពានូរាប់ ់
ិ
់
ុ
ូ
់
ំ
ុ
ំ
ើ
៌
់
ំ
ុ
ុ
ា
ិ
�ដោនូប់ៗ ប់ខែប់ករបាំងដៃនូភាស្តា វប់បធម្ម នូិងអាយ ដោ�យ ម្មឺនូនាកកពីងស្សាប់ាយរ�ករាយ ឬកកងពីធ�ជំប់ដោ�ៀង� ៏
៏
់
ុ
ិ
ើ
�
ំ
ដោត្រូប់វ ិ ធ��ដោនូប់ៗ នូិង�ត្រូម្មងស្សា�បៈខែប់ប់ត្រូប់ដៃពីណ៍ ដោ�ើម្មបដោធ ើ ើ រស្សា់រដោវ ើ ក ឬដោ�ដោពី�ស្សាត្រូ�ក�ខែហកាយធម្មមតា ឱ្យយខែត�នូ
ំ
ើ
�
់
ា
ា
ុ
ឱ្យយម្មនូស្សាសកានូខែតដោត្រូចិើនូដោ�ើរ�ិតជំិតដោ�នូឹងធម្មមជាតិ ដោហើយ ប់រិ�កាស្សាស្សាប់ាយរ�ករាយ អករា�់គ្នាខែ��ម្មនូបានូស្តា� ់
ិ
់
ា
់
ិ
់
បានូ���ការស្សារដោស្សាើររាប់ម្មនូអស្សាដោ�កាង�ិវាតន្ត្នូា�។ គ្នា ក៏កានូ់ដៃ�គ្នាប់ដោងើតជារងើងរាំតាម្ម�ស្សាវ ិ �ដៃនូត្រូ�នូចិ-
ា
ា
ក
ិ
ួ
់
ិ
ុ
ា
ា
ប់�ចិដោត្រូម្មៀង ‹‹៣០ ឆ្នាំដោត្រូកាយ›› រប់ស្សាពីួកដោគំត្រូតូវបានូ នាឡុិកា ដោហើយរួម្មគ្នាដោត្រូចិៀងចិដោត្រូម្មៀង�ងស្សាប់ាយ។
ុ
់
ូ
ួ
ខែកស្សាត្រូម្ម�ពី�ប់�ដោភិងត្រូប់ជាត្រូប់យរប់ស្សាជំនូជាត��ស្សា ដោហើយ
់
ិ
ែ
ុ
ិ
35
35