Page 65 - 2022年8月《高棉》
P. 65
Pasacinsb,ayrIkray |快乐中文
在中译柬实践中,由于翻译人员的学习背景和语言习惯不同,经常出现一词多译的现象,为便于广大
读者理解,本期将结合有代表性的词汇,通过例句对上述问题进行总结和解释。关于中译柬的“一词多
译”,主要可以分为三类:第一,源于两国不同政策的“一词多译”,如ចិរភាព-ន្ទីិរន្ទីតរភាព。从字面意思来
�
看,“ចិរភាព”意为“永久、永存”,“ន្ទីិរន្ទីតរភាព”意为“持续,持久”,在提及“可持续发展”一词时,
�
�
�
៍
ឹ
柬方强调发展的“永久性”,往往使用“ចិរភាព”一词,如ប្រកុមប្រ�កាជាតិិអភិិវឌ្ឍឍន្ទីគោដ្ឋាយចិរភាពនៃន្ទីប្រក�ួង�រិ�្
ថាន្ទី(环境部可持续发展理事会),而中方一般按中文直译,使用“ន្ទីិរន្ទីតរភាព”,如“可持续发展”
(ការអភិិវឌ្ឍឍជាន្ទីិរន្ទីតរភាព 或ការអភិិវឌ្ឍឍគោដ្ឋាយន្ទីិរន្ទីតរភាព)。第二,源于语言习惯的“一词多译”,如រាជវងែ-
រជកាល。“រាជវងែ”和“រជកាល”分别表达的是“王族”和“朝代”的概念,因此,在翻译中国历史上的各个朝
ា
ា
代时,建议使用“រជកាល”作为对译词,如“清朝”(រជកាលគោ�ង)、“明朝”(រាជវងែគោមង),但源于柬埔
ុ
ា
ា
寨对其历史王朝进行表述的语言习惯,特别是中国古代历史影视剧在柬埔寨翻译和播出,柬方译员也常使
用“រាជវងែ”表达朝代的意思,但从文字本身来讲,“រាជវងែ”更加强调“族”的概念。第三,源于两国不同
体制的“一词多译”,如ទិ�ប្រ�ការដ-�មាជិកប្រកុមប្រ�កាកចិចការរដ。二者均为“国务委员”的对译词,由于柬埔
ា
ឹ
ឹ
ិ
ា
寨王国政府中并未设立该职务,因此在翻译时柬方习惯使用ទិ�ប្រ�ការដ(原意为“国家顾问”),作为“国
ា
ឹ
务委员”的“意译词”,而中方也常采取直译的方式,将“国务委员”译为�មាជិកប្រកមប្រ�កាកចិការរដ,二
ឹ
ា
ច
ិ
ុ
者没有严格意义上的区别,并无对错之分。
ា
ច
“ការអភិិវឌ្ឍឍគោដ្ឋាយន្ទីិរន្ទីតរភាព” ជាទិប្រមង់អភិិវឌ្ឍឍន្ទីស្វែដលអាចិ�គោពញតិប្រមូវការរ��់មន្ទី�ែកង�ងគម�ចិ�ឿន្ទី គោ�ើយក ៏
៍
ា
ំ
ុ
ុ
ុ
់
ំ
់
ូ
់
ុ
ុ
ិ
មន្ទី�ះ�ល់ដល�មតិិភាពរ��់មន្ទី�ែជំនាន្ទីគោប្រកាយ�ប្រមា��គោពញតិប្រមូវការរ��ពួកគោ�។ �គោប្រមចិន្ទីវការអភិិវឌ្ឍឍជា
់
ំ
ន្ទីិរន្ទីតរភាព មន្ទីប្រ�ន្ទីស្វែតិប្រតិូវ�គោប្រមចិ�ណ៍ងនៃន្ទីការអភិិវឌ្ឍឍគោ�ដាកចិ�គោណ្តាះគោទិ ស្វែថម�ំងប្រតិូវស្វែថរកាឱ្យយបាន្ទីលាប្រ�គោ�ើរន្ទីវ ូ
ុ
់
ច
ិ
ិ
ះ
ុ
់
ុ
ុ
ូ
់
ិ
ធូន្ទីធាន្ទី ន្ទីិង�រិសាន្ទីធូមើជាតិិ�ប្រមា�ការរ�គោ�រ��់មន្ទី�ែជាតិិគោទិៀតិផ្តង ដចិជាមហា�មប្រទិ ដ�ធូើ� ន្ទីិងនៃប្រពគោ�ើជាគោដើម
គោដើមឿគោធូែើឱ្យយកន្ទីគោ�ជំនាន្ទីគោប្រកាយអាចិអភិិវឌ្ឍឍគោដ្ឋាយចិ�រភាព? ន្ទីិងរ�គោ�គោដ្ឋាយ�ខុដមរមនា។
�
ុ
ូ
់
ុ
់
“可持续发展”是既满足当代人的需求,又不对后代人满足其需求的能力构成危害的发展。实现发展的“可
持续性”,既要达到发展经济的目的,又要保护好人类赖以生存的海洋、土地和森林等自然资源和环境,使子孙
后代能够永续发展和安居乐业。
ិ
ំ
ុ
ូ
ួ
ត
ុ
រជាកាលគោ�ងជារជាកាល�កតិភិមន្ទីិយមចិងគោប្រកាយកាងប្រ�វតិតិសាស្រ្�ចិិន្ទី ស្វែដលមាន្ទីគោ�តចិ�រ�ចិន្ទីន្ទី ១២ អងគ ន្ទីិងមាន្ទី
ុ
ត
ប្រ�វតិតិសាស្រ្�ជាង ២០០ ឆ្នាំ។
ា
清朝是中国历史上最后一个封建王朝,共传十二帝,历时 200 余年。
កាលព�នៃថទិ�១២ ដលទិ�១៣ ស្វែខុកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ ឯកឧតិតម វាុង យ� ទិ�ប្រ�ការរដា ន្ទីិងជារដាមស្រ្ន្ទីតប្រក�ួងការ�រគោទិ�
�
ឹ
ៃ
់
ា
ា
ិ
ើ
ំ
ា
ចិិន្ទី បាន្ទីអគោញ្ចញគោ��គោពញទិ�ែន្ទីកចិចជាផ្តើវការគោ�ប្រ�គោទិ�កមពជា។ គោន្ទីះជាគោលើកទិ� ២ ស្វែដលឯកឧតិតម វាុង យ� គោ�គោធូែើ
ុ
ូ
់
ត
ព
់
ទិ�ែន្ទីកចិចប្រ�គោទិ�កមជាកងអឡូងជំងឺកវ � ដ១៩ គោដ្ឋាយបាន្ទីទិទិួល�ដិ�ណ្តារកចិច�ងរាក�ក់កកគោ�ពភា�កមជា ន្ទីិង
ូ
ា
ុ
�
ា
ព
ិ
�
ិ
ំ
ុ
ុ
ុ
ុ
ព
ើ
៏
់
ា
់
ើ
ើ
បាន្ទីទិទិួលន្ទីវការវាយតិនៃមើខុ�ព�ប្រ��មជឈដ្ឋាន្ទី គោ�ើយបាន្ទី�គោងើតិជា“វាគោ�ចិិន្ទី”ដខ្ជាំងកាគោ�កាងប្រ�គោទិ�កមពជា៕
ូ
ុ
ុ
2021 年 9 月 12 日至 13 日,中华人民共和国国务委员兼外长王毅对柬埔寨进行正式访问,这是新冠疫情期
间王毅第二次访柬,受到了柬方热情接待,得到各界一致好评,在柬当地刮起一股强烈的“中国风”。
65