Page 12 - 2023年11月《高棉》
P. 12

高棉视点|     B½t’manBiess






                       ERBkCIkFM eb:kaMg-hagcUv naMmknUvCIvPaBFUrFar




                                       京杭大运河——造就富庶之地








                     ទេ�ឆ្នាំ៦១០  ទេសតចំសួយយ៉ាងប់ញ្ចាឱ្យយជំី�ដែក្រុពី�ជំី�� ៏  ក្រុប់ទេទីសចំិន។  ទេ�សម្មយរជំជកាលថ្នាង  ដែក្រុពី�ជំី�ធំបាន
                         ុ
                                         ា
                                              ជ
                                                                                   ័
                  ំ
                                                           ុ
                 ធម្មួយពីីភាគួខាងទេជំើងទេ�ខាងតីង ដែ�លចាប់ទេផ្លូតើម្មពីីជំជំន  តភាប់ក្រុ�ុងហាងចំវទេ�នឹងសម្មក្រុទី   និងទីទេនូធំៗរប់ស ់
                                                   ់
                                                         ួ
                                                                   ជ
                                                                                         ុ
                                                                     ់
                                                                               ូ
                                         ូ
                                ុ
                        ូ
                       ួ
                              ត
                 (ក្រុ�ុងជំចំវ  ទេខិត�ឺប់ប់ចំចប់ីនុ)  ទេ�ខាងទេជំើង  �ល់ក្រុ�ុង  ក្រុប់ទេទីសចំិន  ដែ�លបានទេធឱ្យយក្រុ�ុងហាងចំវជាប់ទេឈា�ជាក្រុចំ�
                                 ុី
                                                                                                     ម
                                                                                   ើ
                                                                                   ើ
                                                                                                  ់
                                                                                              ូ
                                    ុ
                 ហាងចំវទេ�ខាងតីង។ ដែក្រុពី�ជំី�ធំ ទេប់កាំង-ហាងចំវ ទេន�   ពាណ៍ជំ�ម្មមសំខាន់ជាងទេគួទាំំង ៣ រប់សក្រុប់ទេទីសចំិន (ពីីរ
                                              ា
                                                       ូ
                      ូ
                                                                     ិ
                                                                       ជ
                                                                                               ់
                               ូ
                                 ូ
                                             ់
                 បានទេធឱ្យយក្រុ�ុងហាងចំវមានតួនាទីីកានដែតសំខាន់  ទេ�យ  ទេផ្លូសងទេទីៀតគួឺ ក្រុ�ុងកាងចំវ និងយ៉ាងចំវ)។ ទេ�សម្មយសង
                      ើ
                      ើ
                                                                                            ូ
                                                                                         ា
                                                                                   ូ
                                                                               ើ
                                                                                                      ័
                                                                                                          ុ
                                                 ើ
                 កាយជាទីីឆ្លងកាត�សំខាន់សក្រុមាប់ការទេធើ�ំទេណ៍រពីីភាគួ  ខាងតីង  ក្រុ�ុងហាងចំវមានក្រុប់ជាជំនអំចំហៃស្ត្នតយក្រុប់មាណ៍
                          ូ
                               ់
                                            ់
                  ូ
                                 ៏
                                                      ើ
                                                                                                     ៍
                                                                                  ូ
                                                                                                ិ
                                                                      ូ
                 ខាងទេជំើងទេ�ភាពីខាងតីងក្រុប់ទេទីសចំិន   និងបានជំំរុញ  ១,២ លាននា�់ (កាលទេនា�ទេ�ថ្នា ក្រុ�ុងលីនអាន) ទេ�ើយ
                                    ូ
                 ការអំភិិវឌ្ឍឍហៃនទីីក្រុ�ុង និងការទេ�ើនទេឡុើងហៃនចំំនួនក្រុប់ជាជំន។  ជាទីីក្រុ�ុងដែ�លមានក្រុប់ជាជំនទេក្រុចំនជាងទេគួម្មួយទេលើពីភិពីទេលា�
                                                                                                     ិ
                                                                                       ើ
                                                         ់
                     ការ�ឹ�ជំញ្ជូន�ម្មផ្លូវទី�មានសារៈសំខាន់ណាស�ង  កាលសម្មយទេនា�។  ទេ�សម្មយទេម្មាង  និងទេឆ្លង  ទេគួបាន
                                    ូ
                             ជ
                                      ឹ
                                                           ុ
                                                                        ័
                                                                                       ័
                             ូ
                                                          ុ
                                   ូ
                                                ិ
                 ក្រុប់ពីនគួម្មនាគួម្មនទេ�សម្មយប់រាណ៍  ជាពីទេសស  ដែក្រុពី�ជំី�  សាងសង់ឃ្លាំងស�ទេសី�ងរ�ឋជាទេក្រុចំន�ដែនង�ម្មទេក្រុតយ
                    ័
                      ធ
                                       ុ
                                    ័
                              ៍
                                                                          ូ
                                                                              ត
                                                                                             ើ
                                                                                                         ើ
                                                                                                  ូ
                                                                              ុ
                                         ឹ
                                       ូ
                 ធក្រុតូវបានទេគួសនមតថ្នាជា  “ផ្លូវទី�មាស”  ថ្នា�់ជាតិរប់ស ់  សងខាងហៃនដែក្រុពី�ជំី�ធំ  ដែ�លបានទេធឱ្យយក្រុ�ុងហាងចំវក្រុតូវ
                  ំ
                                                  ុ
                                                                                                        ូ
                                                                                             ើ
                                                                                             ើ
                                       ូ
                                                                 ទេគួក្រុប់សទីធនាម្មថ្នាជា “ឃ្លាំងសត�ទេសី�ងទេក្រុកាម្មទេម្មឃុំ”។
                                                                                   ូ
                                                                       ិ
                                                                                       ុ
                                                                      ុ
                                                                                      ជ
                                                                                              ់
                                                                    �ងនាម្មជាក្រុចំ��ឹ�ជំញ្ជូន�សំខានម្មួយ  ដែក្រុពី�ជំី�ធំ
                                                                                         ៏
                                                                                     ូ
                                                                     ុ
                                                                   ា
                                                                                                    ុ
                                                                ទេប់កាំង-ហាងចំវ  បានទេ�ើរតួនាទីីយ៉ាងសំខាន�ងការ�ឹ�-
                                                                                            ា
                                                                            ូ
                                                                                                   ់
                                                                                                    ុ
                                                                      ំ
                                                                                                ុ
                                                                    ជ
                                                                                           ិ
                                                                                          ឋ
                                                                 ជំញ្ជូនទីនិញ  និងការអំភិិវ ិ ឌ្ឍឍទេស��ចំទេ��ងក្រុប់ទេទីសចំិន។
                                                                                            ច
                                                                   ូ
                                                                                                ុ
                                                                 ទីនាឹម្មនឹងទេន�ដែ�រ  ទីីក្រុ�ុង�មីៗជាទេក្រុចំើនក្រុតូវបានប់ទេងើតទេឡុើង
                                                                                                      ើ
                                                                        ត
                                                                                                 ើ
                                                                 �ម្មប់ទេណាយដែក្រុពី�ជំី�ធំ  ទេ�ើយបានប់ទេងើតជាដែខិសក្រុ�វាត ់
                                                                 ទេស��ចំដែក្រុពី�ជំី�ដែ�លមានក្រុ�ុងហាងចំវជាចំំណ៍ចំសុល។
                                                                       ច
                                                                                                    ុ
                                                                      ិ
                                                                    ឋ
                                                                                              ូ
                                                                                                        ូ
                                                                                                        ា
                                                                                         ៌
                                                                 ម្មិនដែតប់ទេណា�ទេទី  តហៃម្មូវប់ីធម្មហៃនដែក្រុពី�ជំី�ធំ  ទេប់កាំង-
                                                                       ាុ
                                                                          ះ
                                                                                                      ូ
                                                                      ូ
                                                                          ៏
                                                                 ហាងចំវ  �ក្រុតូវបានផ្លូសពីើផ្លូាយ  និងរី�ចំទេក្រុម្មើនលតលាស ់
                                                                      ូ
                                                                                          ិ
                                                                   ា
                                                                                                ់
                                                                                        ់
                                                                 យ៉ាងខាំង  ទេពាលគួឺ  ទីក្រុម្មងសលីៈក្រុគួប់ក្រុប់ទេភិទីរួម្មមាន
                                                                                      ខ
                                                                 �ំណាពីយ  ចំទេក្រុម្មៀង  និងទេលានជាទេ�ើម្ម  ដែ�លបានទីទីួល
                                                                                                ត
                                                                                ត
                                                                 ការអំភិិវឌ្ឍឍ  និងប់នផ្លូសពីើផ្លូាយ�ម្មប់ទេណាយដែក្រុពី�ជំី�ធ ំ
                                             ដែក្រុពី�ជំី
                                   ់
                                   ់
                                  ង
                                   ចា
                                     ំ
                                      ូ
                                      ង
                                     ឆ្ល
                                      ូ
                   �ឆ្នា
                     ុ
                   ទេ�ឆ្នាំ១៩៨២ �ីននាវាដែ�លរងចាំឆ្លងក្រុចំ�ទាំរទេលដែក្រុពី�ជំី�ធំ ទេប់កាំង-ហាងចំវ ូ ូ វ   ទេប់កាំង-ហាងចំវ។
                   ទេ
                     ុ
                          �ី
                            ននាវាដែ�លរ
                      ១៩៨២
                      ំ
                                                    កា
                                                    ា
                                                   ំ
                                                   ទេប់
                                                      ំ
                                                          ចំ
                                                    ា
                                                      ង-ហាង
                                           រ
                                           ទេល
                                          ើ
                                       ក្រុចំ�ទាំ
                                          ើ
                                                 �ធ
                                             ើ
                                             ើ
                                                                             ូ
                                                                   ា
                            ួ
                            ួ
                   1982 年,京杭大运河上等待过闸的船队 图片来源于网络
                   1982  年,京杭大运河上等待过闸的船队 图片来源于网络
          12
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17